Kutay GÜROCAK/EGEDESONSÖZ - Türkiye'nin ilk kadın borsa başkanı olarak tarihe geçen ve bugüne kadar gerçekleştirdiği birçok çalışma ile iş kadınlarına örnek olan İzmir Ticaret Borsası (İTB) ve Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası (VOB) Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli, evinin kapılarını EGEDESONSÖZ ailesine açtı. Aslen Konyalı olan ve ailesiyle geldiği İzmir'de önce eğitimini tamamlayıp sonra da iş hayatına atılan Kestelli, ekonomiden politikaya, sosyal sorumluluk projelerinden geleceğe dair pek çok konuyla ilgili görüşlerini Malezya yolculuğu öncesi sizlerle paylaştı.
Dilerseniz görüşmemize, Sermaye Piyasası Kurumu (SPK)'nun tek hisseye dayalı vadeli işlem sözleşmesi ile ilgili aldığı kararla başlayalım. Siz bu konuyla ilgili tepki göstermiştiniz. Son gelişmeleri değerlendirir misiniz?
Aslında bu konuyla ilgili gelişmeleri, titizlikle hayata geçirilmiş; VOB'u yıldırmaya yönelik bir politika olarak değerlendiriyoruz. Şöyle ki, Türkiye'nin ilk ve tek türev borsası olan VOB varken, vadeli işlemler ve opsiyonlar SPK tarafından anlam veremediğimiz bir şekilde İstanbul Menkul Kıymetler Borsası(İMKB)'na verildi. Biz 'single stock'lar için 2006 yılından buyana hazırız. Fakat eksik bilgi veriliyor. Burada yapılmak istenen şey, VOB'u köşeye sıkıştırmak. Böylece VOB, düşük bir değere tek borsa çatısı altına sokulmaya çalışılacak. Dünyada borsalar birleşiyor ama bu şekilde değil. Dolayısıyla konuyla ilgili tarafların yaptığı açıklamaların içi boş kalıyor.
Tek borsa çatısı altında birleştirme düşüncesinin temelinde, daha iyi bir gözetim sağlamak fikri mi yer alıyor? Yoksa daha farklı nedenler mi var?
Burada altını önemli çizdiğim başlık şudur: gözetimin ancak tek bir çatı borsada iyi yapılacağı bilgisi yanıltıcı bir ifadedir. Yani gözetim borsaların değil, SPK'nın asli görevidir. Borsalar bu yapı için gerekli bilgileri düzenleyici kuruma sağlamakla sorumludurlar. Borsalarda gözetim, piyasada şeffaflığı bozucu faaliyetlerle sınırlıdır. Ama bugün geldiğimiz noktada SPK asli görevi yerine, bu görevi delege etmeyi seçmesi bu söylemin de ortaya çıkmasına neden olmuştur.
Peki dünyadaki durum nedir? Diğer ülkelerdeki denetim mekanizması ile bunun Türkiye'deki karşılığı arasında bir fark far mıdır?
ABD, İngiltere ve Almanya gibi dünyanın önemli piyasalarına baktığımız zaman, buralarda da bir çok spot ve vadeli borsanın bulunduğunu görürüz. Bunların gözetimini yapmak ise kendi düzenleyici kuruluşlarının görevidir. Yani bu kuruluşlar, SPK gibi şirket içi denetim şeklinde değil; gözetim açısından manipülasyon veya aşırı spekülasyon gibi piyasa bozucu faaliyetlere ortam sağlamamalarını denetlemek için çalışır.
İstanbul'un finans merkezi olması noktasında uzun zamandır dile getirilen bir durum söz konusu. Bu konuyla ilgili düşünceniz nedir?
İstanbul'un finans merkezi olması projesi, zorla diğer borsaların İMKB çatısında toplanması değil, borsacılık faaliyetinde rekabet ortamının sağlanmasıdır. İstanbul Finans Merkezi Projesi bir finans merkezi projesi olmaktan çıkarak İMKB'nin özelleştirme projesine dönüştü. Bu ikisini birbirinden ayırmamız lazım. VOB ve İMKB rakip değillerdir. Asıl rakipleri yurtdışı platformlar, borsalar ve OTC'dir.
Bu noktada yapılmak istenen nedir? Yani VOB ile ilgili nasıl bir süreç işletilmek istenmektedir? Yapılması gereken nedir?
Yapılmak istenen şey VOB gibi bir değerin faaliyet alanlarını tıkamak ve onu fahiş fiyatlı anlaşmalara mahkum etmektir. Yani VOB, yok pahasına ortaklarının elinden alınmaya çalışılmaktadır. VOB'un değere azaltılmaya çalışılıyor. Durum son derece absürttür. Yapılması gereken; İMKB, VOB ve Altın Borsası’nın yapısı hakkında gerekli politik kararların alınmasıdır. Yani hiç kimseyi mağdur etmeden bir çözüm üretmek ve piyasaları büyütmeye yönelik kararlar almak olmalıdır. Bu noktada karar vericiler adil davranmalıdır. Çünkü VOB'un değerini düşürerek ona el koyulmaya çalışılmasını içimize sindiremiyoruz.
SPK Başkanı Vedat Akgiray'ın İzmir'de bir ofis açmayı planladıklarını ifade etmişti. Bu ne anlama geliyor?
Sayın Akgiray, "Ofis açacağım, İzmir'i önemsiyorum" diyor. Buyursun açsın. SPK İzmir'de ofis açıp ne yapacak. Bu, VOB'un İzmir'den götürülmek istenmesini telafi edecek bir durum değil ki. Yani bir anlamda jest yapıyorlar ama bu durum bizim işlerimizi telafi etmez. Gerekirse biz de İstanbul'da bir VOB ofisi açarız. Çok zor bir şey değil ki bu.
İMKB'nin VOB ile ilgili yaklaşımı ne oldu?
İMKB Başkanı 21 Mayıs tarihinde katıldığı televizyon programında, "VOB ile İMKB birleşirse işlem hacmimiz 4 kat artar" diye bir ifadede bulunmuştu. Yani VOB ile birleşecek İMKB'nin işlem hacminin 4 kat artacağını söylemişti. O zaman denklem çok basit. VOB eşittir 3 İMKB'dir.
Yaşanan gelişmeler noktasında ilgili taraflar sizinle iletişime geçmedi mi? Bu noktada bir sıkıntı mı yaşandı?
VOB yönetimine bir masanın etrafında oturup, ne yapılmak istendiğine dair hiçbir teklifte bulunulmadı. Yani bizimle görüşmek istedikleri konu neyse bunu yönetimle yapmak yerine arkadan dolaşarak halletmeyi tercih ettiler. Üstelik bunu hem içeriden hem de dışarıdan yapmaya çalıştılar. Bizimle bu işi takip etmediklerine göre; bir anlamda VOB personeliyle de bu iş yürütülmeye çalışıldı. Bu noktada personelle ilgili bir sıkıntımız olmasa da bunu biliyoruz. Kısacası bugüne kadar yaşanan süreç iyi yönetilemedi.
Aynı zamanda Türkiye'nin en köklü borsalarından birisi olan İTB'nin yönetim kurulu başkanlığını görevini yürütüyorsunuz. Borsanın geleceğine ilişkin çalışmalarınız nelerdir?
İTB, bildiğiniz gibi Türkiye'nin ilk ve en büyük borsası. Salon ve korbey işlemleri olan, nostaljik değerleri olan büyük bir kurum. Biz, geleneklerimize sahip çıkarken aynı zamanda çağın gereklerine de ayak uyduruyoruz. VOB buna güzel bir örnek. Önümüzdeki günlerde vizyonumuzla ilgili bir takım değişiklikler yapacağız. Bunun için yürüteceğimiz projeleri de kamuoyu ile paylaşacağız.
Bugüne kadar politikayla ilgilenmeyi hiç düşündünüz mü? Önümüzdeki dönemde hem TOBB başkanlığı için hem de siyaset için bir teklif gelirse cevabınız ne olur?
Çok açık ve net olarak söyleyeyim, siyasetle hiç ilgilenmiyorum. Fakat kadınların siyasette yer almasını her zaman isterim. Üstelik, daha çok kadının mecliste bulunması beni çok memnun eder. Fakat ben, şimdiye kadar böyle bir düşünce içinde olmadım. Birçok siyasetçiyle çeşitli projelerde bulundum fakat bu benim siyasete gireceğim anlamına gelmiyor. Bundan sonraki hayatımı, insan, doğa ve çevreyi ilgilendiren uluslararası sosyal sorumluluk projeleri içinde sürdürmek istiyorum. Hatta, açıklıkla söyleyeyim Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı olmak gibi ne bir girişimim ne de bir isteğim var. Sosyal projelerde aktivist olarak yer almaya 'evet' ama politika da 'hayır'.
'ANNEM KANSERİ YENDİ'
Son olarak meme kanseri yenmenizin ardından çeşitli girişimlerde bulundunuz. Bunlardan birisi de 'Annem Kanseri Yendi' projesiydi. Bununla da ilgili düşünceleriniz nelerdir?
Bu proje kapsamında TOBB ile birlikte digital mobil mamografi aracını alarak Sağlık Bakanlığı'nın kullanımına tahsis ettik. Proje ismini bu şekilde koymak istememizin nedeni ise 'yendi' ifadesini vurgulamak istememizdi. Aynı şekeldi anne ve çocukları arasındaki güçlü duygusal ilişkinin de altını çizmek istedik. Hasta ve hasta yakınları başlarına böyle bir durum geldiği zaman arayış içine giriyor. Dolayısıyla hastalıkla ilgili her türlü olumlu gelişme ve proje, onlar için önem kazanıyor. Bu noktada TOBB'a da tekrar teşekkür ediyorum. Şimdilik bir araba alındı. Umuyorum, diğer hayırseverler de başka arabalar alırlar. Böylece daha çok kadına ve insanımıza ulaşabiliriz. Bütün dileğimiz bu.
13
6
Künye
İletişim
Facebook
Twitter
Google+
RSS
Sitene Ekle
Günün Haberleri