Türkiye’nin temellerini atan neslin hikayesi…

Erkan İYİGÜNGÖR/EGEDESONSÖZ - "Sizi bir kıvılcım olarak gönderiyorum, volkan olup dönünüz!" İşte her şey bu sözlerle başlar. 700’e yakın genç, zeki, seçilmiş öğrenci Avrupa’nın çeşitli merkezlerine gönderilerek, çağdaş Türkiye’nin temellerini atmak için önemli bir görev üstlenir. Onlar Ata’nın öğrencileridir…Bugün en genci 92 yaşında. 

Fragman için tıklayınız...

 
Fotogaleri için tıklayınız...

Çoğu Almanya'ya, bazıları da Fransa, İsviçre, Amerika gibi ülkelere gönderildi. Döndüklerinde, her biri branşında büyük başarılara imza attı. Bazıları eğitimci olup bilgilerini paylaştı, bazılarıysa modern Türkiye'nin inşaasında görev aldı. Çoğu mesleğin ülkedeki ilk temsilcileridir onlar. Mesela İhsan Ketin. Türkiye’de jeolojinin babası olarak bilinir. Öyle ki Ketin, dünyanın en ünlü fay hatlarından biri olan Kuzey Anadolu Fay Hattı’nı buldu.

 

İşte böyle bir neslin hikayesini anlatır, Kıvılcımdan Volkan’a… Yeni Türkiye'nin ilk beyin takımı denilebilecek bu insanların 8’ine, ulaşan, Göker Göktepe (Yapımcı ve Yönetmen), Yusuf Saygı(Görüntü Yönetmeni) önderliğindeki ekip, o öğrencilerin hayat hikayesini, anılarını, Atatürk’e bakış açılarını anlatan dev bir belgesele imza attı.

 

Yönetmen Göker Göktepe: 'Ulaşabildiğimiz bu kişilerin isimleri sokak, cadde isimleri olarak görmek mümkün. Daha fazla kişiyle görüşmeyi planlamıştık ama çoğu hayatta değildi. Bu yüzden belgeselimizde Ata'nın 11 öğrencisine yer verebildik. 1946'da arşiv kayıtlarının yanması sebebiyle bu konuyla alakalı pek fazla bir çalışma yapılamamış. Projenin ön çalışma olarak 1 yıllık bir araştırma süreci var10 Kasım 2010 da filmin ilk sahnelerini çektik. Şubat 2011 de bir ay İstanbul'da bütün çekimleri gerçekleştirdik. Filmin final sahnesini 23 Nisan 2011 de çektik" diyor.

 

Belgeseli izleyenlerin, asıl projenin kahramanları olan Ata’nın öğrencilerinin tepkisinin ne olduğunu sorduğumuz Göktepe, “İlk izleyenler aslında fikrine ve görüşlerine inandığımız arkadaşlarımız ve ailelerimiz... Kısaca gözleri dolu dolu oldu diyebiliriz. Hatta ağlayanlar bile oldu. Ama asıl sınav filmi Atatürk'ün öğrencilerinin izlediği zamandı... Yüzümüz kara çıkmadı, hepsi filmi çok sevdiler.

 

Çekimler sırasında sık sık duygusal anların yaşandığını belirten Yardımcı Yönetmenler Yusuf Saygı ise şunları söylüyor: 'Atatürk'ün yaptığı bu eğitim devrimini dinlediğimizde, o dönemin şartlarına rağmen inanılmaz bir öngörü ve idealizm olduğunu farkettik. Birçok dalda yurtdışına öğrenci gönderilmiş. 13 öğrenci savaş sırasında Almanya'da hayatını kaybetmiş. Sanayi, eğitim, bilim ve sanatta ilk ciddi adımlar bu insanlara ait. Her biri önemli kurumların başında yöneticilik yapmış. Elimizdeki bardak, bindiğimiz araba, dinlediğimiz şarkı ve daha pek çok şey bu yürekli insanların kurduğu kuruluşlardan bize kalanlar.'

 

24, 25 ve 44'üncü hükümetlerin Sanayi Bakanı Şahap Kocatopçu, 1916 doğumlu. Belçika ve ABD'de eğitim gördü. Sanayi ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlıkları yapmıştır, TÜSİAD başkanlığından çeşitli genel müdürlüklere pek çok görevde bulundu. 

Türkiye'nin ilk metalurji mühendislerinden 1913 doğumlu Bahri Ersöz, Almanya ve Amerika'da okudu. Karabük Demir Çelik Fabrikası'nda ve Türkiye Şişecam Paşabahçe Fabrikası'nda çalıştı.

Türkiye'nin ilk Endüstri Mühendisi Adnan Erkmenol,  Belçika, Fransa ve Amerika'da eğitim aldı. MTA, Sümerbank, İpraş gibi çeşitli kuruluşlarda önemli görevler yaptı. Ayrıca uzun yıllar İTÜ, YTÜ ve Kocaeli Teknik Üniversitesi'nde hocalık yaptı. Şu anda bazı şirketlere, yönetim danışmanlığı yapıyor. 

Cevdet Arun, Türkiye'nin ilk beden eğitimi öğretmeni. Haşim Şensoy, ülkenin ilk elektrik mühendislerinden. Hasan Tahsin Önalp, Bayındırlık Bakanlığı yaptı.

Türkiye'nin ilk ziraat mühendislerinden Aziz Tanrısever'den, ilk sanat tarihçisi Oktay Aslanapa'ya kadar pek çok kişi belgeselde yer alıyor. 38. hükümetin Başbakanı Sadi Irmak, Berlin Üniversitesinde tıp ve biyoloji öğrenimi görüp 1929 yılında pekiyi derece ile tıp doktoru oldu. Hagen ve Düsseldorf hastanelerinde asistan olarak çalıştı. TBMM başkanlıİlk kimya mühendislerinden Adnan Şener'i eşi Ferhan Şener, Türkiye'nin ilk makine mühendislerinden Hamit Geriş'i ise eşi Nedret Geriş anlattı.