Yatağan’da kurtarılan zeytin ağaçları Datça’da

MANİSA - Yeşilbağcılar'da 25 bin dekarlık alan kömür havzası ilan edildi ve TKİ tarafından kamulaştırıldı. Buradaki binlerce zeytin ağacı sahipleri tarafından odun olarak kullanılmak üzere kesilmeye başlayınca inşaat mühendisi Timur Kabaklarlı harekete geçti, çevre için örnek bir operasyon yürüttü. Kabaklarlı, özel yöntemlerde 1500 zeytin ağacını kurtarıp başka bir alana taşıdı. Kabaklarlı, "O bölgede 10 bin civarında ağacın kesildiğini biliyoruz. Bunların 1500 tanesini o günkü koşullarda kendi olanaklarımla satın alarak, Yatağan'dan Datça'ya getirdik. Bugün halen canlı bir şekilde muhafaza ediyoruz" dedi.
 
NAKLİYE GİDERİ DAHA YÜKSEK
Zeytin ağaçlarının son derece dayanıklı ağaçlar olduğunu hatırlatan Kabaklarlı, "Zeytin ağaçlarını yaz mevsimi dışında, ilkbahar ve sonbaharda çok sıcak olmayan dönemlerde, budadıktan sonra çok rahat bir şekilde istediğiniz bölgeye nakletmek ve yaşama döndürmek mümkün oluyor. Ağaçların yeniden köklenmesi için yapılacak harcamalar çok maliyetli değil, nakliye gideri daha yüksek oluyor. Basit bir inşaat kepçesi ile 100 zeytin ağacı, topraktan sökülerek, bir başka yere bir hafta içinde nakledilir. 2008 yılında 1500 ağacı, Yatağan'dan Datça'ya getirmek o günün parası ile 500 bin liraya mal olmuştu" diye konuştu.
 
YÜZDE 90'I TUTTU
Köklerine zarar verilmemesi durumunda tüm ağaçların tutacağını ifade eden Kabaklarlı, "Bizim o dönemde naklettiğimiz ağaçların en genci 60-70 yaşındaydı. Hatta içlerinde 1000 yaşında olan ve Stratonikeia Antik Kenti'nin girişine diktiğimiz zeytin ağacı dahi şu an yemyeşil bir şekilde yaşıyor ve anıt ağaç olarak tescillendi. Zeytin ağaçlarının en önemli özelliği ölümsüz olmalarıdır. Köklerine zarar vermeden nakledildiği takdirde, yaşama şansı yüzde 90'ın üzerindedir. Bizim yeniden toprakla buluşturduğumuz 1500 ağaç içersinde sadece 10-15 tanesi tutmadı" dedi.
 
DOĞAYI KORUMAK ZORUNLU OLMALI
Enerjinin insanoğlu için bir ihtiyaç olduğunu vurgulayan Kabaklarlı, "Şüphesiz enerjiye ihtiyacımız var. Ancak doğayı da düşünmek zorundayız. Bir termik santralin maliyetinin yanında 100-200 ağacın köklendirilerek bir başka yere taşınması, o bütçenin içerisinde, bir ekmekteki küçük kırıntı gibidir. Bu konuda herkese görev düşüyor. Özellikle devletin benzer projelerde ihale yaparken, doğayı koruyan tedbirler alması gerekiyor. Santralin yapılacağı bölgedeki ağaçların korunması ya da nakledilmesi ihaleyi alan firmaya zorunlu kılınsa, sorun ortadan kalkacaktır. Bunun getireceği ek maliyet, eminim yüklenici firma için fazla yük getirmeyecektir" diye konuştu.
 
EN BÜYÜK ZEYTİN KATLİAMI
Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Başkanı Ferdan Çiftçi, Manisa Soma ilçesi Yılcalı mahallesinde termik santral yapımı 6 bin zeytin ağacının kesilmesinin, bugüne kadar yaşanmış en büyük zeytin katliamı olduğunu söyledi. Çiftçi "Köylüler de zeytin gelirinden yoksun kalacak. Eğer santral kurulursa, santrale kömür verecek madenlere ucuz işgücü olarak katılmak zorunda kalacaklar. Bugüne kadar yaşanmış en büyük zeytin katliamıdır. Bunların içinde asırlık ağaçlar da vardı. Ekim ayında Türkiye'deki Ziraat Odaları Şube Başkanları olarak köylüleri ziyaret ederek, zeytin nöbetlerine destek verdik. Bir termik santralin varolduğu bölgeye yeni bir santral daha kurulmaya çalışılıyor. Hem de zeytinliğin göbeğine inşaa edecekler. Ne yazık ki Yırcalı'da zeytin ağaçlarının kesilmesinin sonucu olarak köylüler gelirden yoksul kalacak. Zeytinlikler elden çıkacak. Eğer bu santral kurulursa köylüler santrale kömür verecek madenlerdeki ucuz iş gücüne katılmak zorunda kalacak" dedi.
 
ZEYTİN AĞACI TEKNİK OLARAK TAŞINABİLİR
Çiftçi, zeytinlerin kesilmesi, apar topar sökülmesi yerine taşınabileceği yönündeki tartışmaları girmek istemediğini çünkü ağaçların yerlerinde kalması gerektiğini söyledi. Ağaçların teknik olarak taşınmasının mümkün olduğunu belirten Çiftçi "Taşınabilir ancak önerilecek bir şey değildir. Çünkü, 6 bin zeytin ağacını taşımak akla ziyan bir iştir. Kesilmesi de akla ziyandır. Yırcalı'da ağaçların apar topar sökülmesi ve kesilmesi açıkça hukuksuzluktur. Cumhuriyet Savcılarını göreve davet ediyorum" dedi. (dha)