‘Yap-İşlet-Devret’te vergi isyanı!

İZMİR - Türkiye Otelciler Federasyonu Başkan Yardımcısı, Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler, Maliye Bakanlığının yap-işlet-devret modelinde vergi uygulaması değişikliklerinin yerinde alınmış kararlar olmadığını söyledi. Değişikliklerin maksadını anlayamadığını belirten İşler, “Türkiye ekonomisinde cari açığın yüzde 25'ini ihracatın ise yüzde 20’sini karşılayan, istihdam deposu haline gelmiş olan sektörümüzün bekleyen sorunlardan kurtulması, önünün açılması beklenirken, bu tip uygulamalarla ve yeni sorunlar çıkarılarak sektörün önüne set çekilmektedir ” dedi.

İşler konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu; “Özel maliyet bedelini açıklayan 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 272 ve 327 inci maddeleri ile bu maddelere dayanılarak yayımlanmış genel tebliğler halen yürürlüktedir. Buna rağmen Maliye Bakanlığı 07.08.2013 gün ve 2013/381-1213 sayılı muktezası ile ‘yap, işlet, devret’ şeklinde ifade edilen yatırımların vergilendirilmesini yeniden belirleyerek, kiraladıkları arsa üzerine otel, fabrika, okul, hastane, öğrenci yurdu vs. gibi binaları inşa edenleri şaşkınlığa uğratan düzenlemeler yaptı. Bakanlık, bu yapıların kira süresi bitiminde, kira bedeline karşılık bu tesisleri arsa sahiplerine devredenler, yüksek tutarda, daha işin başında ve yatırım tamamlanır tamamlanmaz Kurumlar Vergisi ve Katma Değer Vergisi ödemeye mahkum etti.
 
Yıllardan beri yapılan uygulamalarda kiracının yap, işlet, devret sözleşmesiyle kiraladığı arsaya, bina inşaatı için yaptığı harcamaları ‘özel maliyet bedeli’ olarak aktifleştirmekte ve kira sözleşmesi süresine bölerek belirlediği oran üzerinden her yıl gider yazmaktadır. Kira süresi bittiğinde ise yapılan bina, tesis vs. arsa sahibine emsal bedeli üzerinden ‘bedelsiz’ devredilirken arsa sahibi şirket ise Katma Değer Vergisi, arsa sahibi gerçek kişi ise yüzde 20 stopaj gelir vergisi hesaplanmaktadır. Arsa sahibi de ayni olarak tahsil ettiği kira gelirini beyan ederek vergisini ödemektedir.
 
7 Ağustos 2013 tarihinden sonra ise kiracı, kiraladığı arsa üzerine inşa ettiği bina, tesis vs.’yi kullanmaya başladığı anda yaptığı inşaat harcamalarına belli bir kar ekleyerek bulacağı tutar üzerinden yüzde 18 oranında KDV hesaplayacak ve arsa sahibine ‘bina yapım hizmeti’ olarak fatura edecek. Böylece kiracı, inşaat harcamalarını, ‘özel maliyet bedeli’ olarak aktifleştiremeyecektir. Bina, tesis vs.’nin yapım hizmeti nedeniyle oluşacak kazanç, faturanın düzenlendiği yılın kurum kazancına eklenecek ve Kurumlar Vergisi ödenecektir. Ayrıca yüzde 18 KDV de beyan edilecektir.
 
Kiracı, arsa sahibine fatura ettiği ancak tahsil etmediği tutarı alacak olarak kayıtlarına yazacak ve bu tutarı kira süresine bölerek alacak tutarından düşüp gider yazacaktır. Arsa sahibine hesaben yapılan kira ödemesi üzerinden yüzde 20 stopaj gelir vergisi ödenecek ve arsa sahibi de hesaben elde ettiği kira gelirini her yıl beyan edecektir.”

YENİ MAĞDURİYETLER DOĞURUR
Uygulamanın yeni mağduriyetler yaratacağını söyleyen TÜROFED Başkan Yardımcısı ve ETİK Başkanı Mehmet İşler, uygulama değişikliğinin Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde görüşülüp yasa çıkartılarak yapılmasının gerektiğini savundu. Yurttaşların ve sektör temsilcilerinin konuşu tartışıp uzlaşı zemininin oluşturulması gerektiğini söyleyen İşler, şu ifadelerde bulundu; “Yatırım tamamlanır tamamlanmaz, yatırımcıya peşin peşin Kurumlar Vergisi ve KDV yükü getiren bu uygulamanın ‘mukteza’ ile düzenlenmiş olması halinin, tarih zamanaşımı süresi içerisinde ve geriye dönük olarak uygulanabilir olmasını da beraberinde getirdiği düşünüldüğünde yeni yeni mağduriyetler yaratılacağı tartışmasızdır.

Bu kadar önemli bir uygulama değişikliğinin Türkiye Büyük Millet Meclisinden yasa çıkarılarak yapılması ve tüm yurttaşların konuyu tartışabilme fırsatının yaratılması demokratik hukuk devleti olmanın bir gereğidir. Aksi halde akşamdan sabaha ve ‘ben yaptım oldu’ düşüncesine dayalı bu tür uygulamaların, kalıcı yabancı sermayeye her zamankinden daha fazla ihtiyacı olan ülkemize yatırım yapmayı düşünen, planlayan ve halen yatırım aşamasında bulunan yerli ve yabancı sermayedarları yatırım yapmaktan caydıracağı muhakkaktır, bizler sektör olarak devletin düzenleyici olmasını bekliyoruz,var olan mevzuat ve yönetmelikleri saha ihtiyaçlarına göre ele alınarak güncellenmesini bekliyoruz yoksa   sektör  zaten kendi kendine yetebilen bir hale gelmiş bulunmaktadır ” dedi.