HABERLER>SAĞLIK
31 Mayıs 2019 Cuma - 12:12

Türkiye’de her 4 bin bebekten birinde görülüyor!

1 Haziran Ulusal Fenilketonüri (PKU) Günü’ne dikkat çekmek için fenilketonüri hastalığı hakkında bilgi veren Dr. Öğr. Üyesi Nihan Çakır Biçer, “Ülkemizde her 4 bin yenidoğan bebekten birine PKU tanısı konuluyor. Ayrıca, her 40 kişiden biri bu genetik hastalığın taşıyıcısı. Türkiye, bu hastalığın en sık görüldüğü ülkelerden biri. PKU hastalığı, tamamen ortadan kaldırılamadığı için beslenme tedavisi ile kontrol altında tutulmaya çalışılıyor” dedi.

Türkiye’de her 4 bin bebekten birinde görülüyor!

1990 yılından beri Ulusal Yenidoğan Tarama Programı’nda taranan bir hastalık olan fenilketonüriye dikkat çekmek için 1992 yılından itibaren her yıl 1 Haziran Ulusal Fenilketonüri (PKU) Günü olarak kutlanıyor. Bu hastalık diğer ülkelere oranla en sık Türkiye’de görülüyor. Akraba evliliklerinin tetiklediği bu doğumsal metabolik hastalığa, her 4 bin bebekten birinde rastlanıyor. ‘Ulusal Yenidoğan Tarama Programı’nın bu anlamda çok büyük önem taşıdığına dikkat çeken İstanbul Kültür Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Nihan Çakır Biçer, hastalığın tamamen ortadan kaldırılamadığını ancak erken tanı ile birlikte beslenme tedavisinin hastalığın olumsuz etkilerini önlediğini kaydetti.

ERKEN TANI HAYAT KURTARIYOR
Fenilketonüriyi doğumsal metabolik bir hastalık olarak tanımlayan Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğr. Üyesi Nihan Çakır Biçer, “Bu hastalıkta, karaciğerde çalışması gereken bir enzim tam olarak görevini yerine getiremez. Besinlerle alınan ve fenilalanin olarak adlandırılan bir amino asit de vücutta birikir ve kandaki değeri yükselir. Bu amino asidin, fenilalaninin vücut sıvılarında yükselmesi beynin olumsuz etkilenmesine yol açar. Bunun sonucunda uzun vadede tanı konulmazsa ve tedavi edilmezse, çocukta zeka veya davranış problemlerine, bilişsel fonksiyonlarda geriliklere neden olur. Eğer geç tanı konulursa ortaya çıkabilecek tablo, çocukta geri dönüşü olmayan bir hasar bırakabilir” dedi.

AİLELER GELEN ÇAĞRIYI ÖNEMSEMELİ
Bu hastalığın, ‘Ulusal Yenidoğan Tarama Programı’ kapsamında 1990 yılından beri tarandığını belirten Dr. Öğr. Üyesi Çakır Biçer, “Her yeni doğan bebeğin, ilk beslenmesinden 1-2 gün sonra topuk kanı alınıyor ve bu kan örnekleri Sağlık Bakanlığı’nca inceleniyor. Şüphelenilen numuneler olduğunda, aileler hızlı bir şekilde aranarak gerekli uyarı yapılıp, ilgili beslenme ve metabolizma merkezlerine yönlendiriliyorlar” diye konuştu.

Burada amacın çok hızlı bir şekilde tanıya ulaşmak olduğunu vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Biçer, “Bu sebeple yenidoğan döneminde tanı konması çok önemli. Türkiye’de ise her ne kadar taranan bebek oranı oldukça yüksek olsa da bazen işin ciddiyetinin farkında olmayan ailelerin geç geri dönüşleri nedeniyle yenidoğan taramasının mantığına aykırı olacak şekilde gecikmeler yaşanabiliyor” dedi.

Aileden kalıtım yoluyla geçebilen fenilketonüri ile doğan bebeklerin, besinlerde bulunan fenilalanin amino asidini metobolize edemediğini dile getiren Dr. Öğr. Üyesi Biçer, “Buna bağlı olarak kanda ve diğer vücut sıvılarında artmış olan bu madde ve onun atıkları, çocuğun gelişmekte olan beynine zarar verir. Dolayısıyla çocuğun zihinsel gelişiminde geriliğe ve neden olur” dedi.

HER 40 KİŞİDEN BİRİNDE GENETİK TAŞIYICILIK VAR
“Ülkemizde bu hastalığın görülme sıklığı ne yazık ki dünya ülkelerinden daha fazla” diyen Dr. Öğr. Üyesi Çakır Biçer,  “Bunun temel nedeni de akraba evliliklerinin sık olması. Her 4 bin yenidoğan bebekten birinde PKU tanısı alınıyor. Ancak bu genetik hastalığın taşıyıcılığı her 40 kişiden birinde var. Dünyadaki durum ise ülkelere göre değişiyor. 100 binlerde bir gibi oldukça seyrek görülen veya 25 binde bir, 40 binde bir görülen ülkeler de var” ifadelerini kullandı.

TEDAVİ FENİLALANİN ALIMI DÜŞÜK OLAN DİYET
Var olan tıp bilgileri dahilinde, günümüzde hala en etkili tedavi yönteminin ‘Tıbbi Beslenme Tedavisi’ olarak bilinen diyet tedavisi olduğunu da sözlerine ekleyen Dr. Öğr. Üyesi Biçer, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Fenilalanin kullanımında bir denge tutturmak gerekiyor çünkü vücut için gerçekten önemli bir yapı taşı. Fenilalanin içeriği çok yüksek olan hayvansal besinler, kuru baklagiller, buğday içeren ürünler (ekmek, makarna, pirinç gibi) tamamen diyetten çıkartılıyor ve ömür boyu bu ürünler hiç tüketilmiyor. Diyetten çıkartılan bu protein miktarını yerine koyabilmek için ise ‘Tıbbi Formüla’ dediğimiz özel ürünler, ömür boyu kullanılmak zorunda. Sebze ve meyveler düşük miktarda fenilalanin içermesine rağmen, sınırsız bir şekilde tüketilemiyor. Düşük proteinli makarna, şehriye, süt gibi özel ürünlerle çeşitli tarifler geliştirilebiliyor. Ancak, bu ürünlerin büyük çoğunluğu yurt dışından ithal ediliyor ve maliyetleri oldukça yüksek.”

“AİLELERİN, HASTALIK BELİRTİLERİNİ ERKEN DÖNEMDE FARK ETMESİ MÜMKÜN DEĞİL”
Fenilketonürinin kandaki fenilalanin yüksekliğine göre sınıflandırıldığını belirten Dr. Öğr. Üyesi Biçer, “Zihinsel hasar ortaya çıkmadan ve vücut fonksiyonları olumsuz etkilenmeden, bu hastalığın belirtilerini görmek, ayırt edebilmek mümkün değil. Aileler çocuklarının gelişiminde sorun fark ettiğinde, ne yazık ki iş işten geçmiş oluyor. Yenidoğan tarama programının amacı zaten tanı konulabilen ve erken tedavi ile ortaya çıkacak sorunları önleyebilecek hastalıkları taramaktır. Bu hastalık, genetiktir. Göz veya saç rengimizi nasıl kalıcı olarak değiştiremiyorsak, bu hastalığı da şu anki tıp bilgileri ile değiştiremiyoruz. Tamamen ortadan kaldırılamadığı için ancak beslenme tedavisi ile kontrol altında tutulmaya çalışılıyor. Bu noktada diyetin, yaş ilerledikçe yaşam kalitesini düşürmeden, bireyin yaşantısına göre düzenlenmesi önem taşıyor” diye konuştu.

Ayrıca fenilketonüri hastalarının okulda ve iş hayatında da problem yaşadığını ifade eden Dr. Öğr. Üyesi Çakır Biçer, “Bu bireylere özel olarak besin hazırlamayı kabul etmediği için okul veya işyerleri bireyleri kabul etmiyor. Sosyal hayatta ise birçok sorunla karşılaşıyorlar. Yetişkin dönemde ailenin sigortasından yararlanamadıkları için beslenme tedavisinin en önemli parçalarından olan tıbbi formula ve düşük proteinli özel besinleri geri ödeme kapsamında temin edemiyorlar” dedi.(DHA)

 
Bakanlık açıkladı: S-400 alımı erteleniyor mu?
 
Gaziemir'de renkli şölen
YORUMLAR
 Onay bekleyen yorum yok.

Küfür, hakaret içeren; dil, din, ırk ayrımı yapan; yasalara aykırı ifade ve beyanda bulunan ve tamamı büyük harflerle yazılan yorumlar yayınlanmayacaktır.
Neleri kabul ediyorum: IP adresimin kaydedileceğini, adli makamlarca istenmesi durumunda ip adresimin yetkililerle paylaşılacağını, yazılan yorumların sorumluluğunun tarafıma ait olduğunu, yazımın, yetkililerce, fikrim sorulmaksızın yayından kaldırılabileceğini bu siteye girdiğim andan itibaren kabul etmiş sayılırım.
 

Bu haber henüz yorumlanmamış...

FACEBOOK YORUM
Yorumlarınızı Facebook hesabınız üzerinden yapın hemen onaylansın...
KATEGORİDEKİ DİĞER HABERLER
Lösemili Osman'a bayram sürprizi
Balıkesir'in Dursunbey ilçesinden lösemi tedavisi için 5 ay önce İzmir'e ...
Sigaraya başlamada en önemli etken arkadaş, merak ve özenti
Doç. Dr. Sevda Şener Cömert, "Bu önemli sağlık sorunundan kurtulmak da ...
Bakanlıktan sağlıklı bayram sofrası önerisi
Sağlık Bakanlığınca ramazanın ardından yeterli ve dengeli beslenme için ...
 
Sigara her yıl 8 milyon can alıyor
Dünya Sağlık Örgütüne (DSÖ) göre, her yıl 8 milyondan fazla kişi sigaraya ...
Elektronik sigaralarda kalp sağlığı için büyük risk
İnsan hücreleri üzerine yapılan yeni bir araştırmaya göre, elektronik ...
Ege'nin ilk negatif basınçlı izolasyon odası İzmir'de açıldı
Enfeksiyon Hastalıkları Kliniği içinde yer alan Ege Bölgesi'nin ilk 'negatif ...
 
İzmir'deki ameliyat dünya tıp literatürüne girdi
İzmir'de Kent Hastanesi'nin kalp cerrahisi ve karaciğer nakli ekibi, Budd ...
'Afrika sıcakları' başladı: Güneş yanıklarına dikkat!
Türkiye genelinde hafta boyunca etkisini sürdürmesi beklenen "Afrika sıcakları" ...
Göğüs röntgeninden hastalık teşhisi yapay zekayla hızlanacak
Göğüs röntgenlerindeki ortalama raporlama süresi, yapay zeka kullanılarak ...
 
Filiz SEZER
Filiz SEZER
Etkili fedakârlık ve kayıp milyarlar
Nedim ATİLLA
Nedim ATİLLA
İzmir’in deprem bölgesindeki büyük dayanışması…
Mehmet KARABEL
Mehmet KARABEL
Bu seçimin neden bunca talibi var?
Engin ÖNEN
Engin ÖNEN
İzmir kimin ya da neyin kalesi?
Tayfun MARO
Tayfun MARO
Erkek dediğin öldürür
Cumhur BULUT
Cumhur BULUT
Foça, Tire, Çeşme ve Dikili de MHP diyecektir
Kemal ARI
Kemal ARI
Oyumuz, onurumuz ve özgürlüğümüzdür...
Dr. Berna BRIDGE
Dr. Berna BRIDGE
Diktatör
İhsan Özbelge ÖZDURAN
İhsan Özbelge ÖZDURAN
Sağduyu marifeti ile seçebilmek…
Rifat ÖZER
Rifat ÖZER
Son hafta
ÇOK OKUNANLAR
ÇOK YORUMLANANLAR
GAZETE EGE'DE SONSÖZ
KünyeKünye İletişimİletişim FacebookFacebook TwitterTwitter Google+Google+ RSSRSS Sitene EkleSitene Ekle Günün HaberleriGünün Haberleri
Maxiva