Sayıştay 'ceza kesilmeli' dedi... Kuzeyşehir Menemen'de ne oldu?

EGEDESONSÖZ- Kamu kurum ve kuruluşlarını mali denetim açısından inceleyen Sayıştay’ın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na yönelik yaptığı denetimlerde İzmir’in Menemen İlçesi’nde yer alan bir konut projesi de yer aldı.

Raporda, “İzmir İli Menemen İlçesi, Atatürk Mah. 5128 ada, 13 parsel üzerinde bulunan 399 adet konut projesinde, ÇED Yönetmeliği hükümlerine uyulmamasına rağmen İdare tarafından bir işlem yapılmadığı görülmüştür” denildi.

Yapılan araştırmada projenin geçmiş yıllarda yapımı tamamlanan Yücesoy İnşaat tarafından yapılan Kuzeyşehir Menemen Projesi olduğu ortaya çıktı. Menemen eski Belediye Başkanı Tahir Şahin döneminde inşaatına başlanan ve ruhsatları verilen proje İstanbul’da gerçekleştirilen bir yarışmada “En İyi Çok Katlı Konut Projesi” ödülünü almıştı.

Sayıştay’ın raporunda şu ifadelere yer verildi:

“Konut Projelerinde Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Süreçlerine Uyulmaması Çevresel etki değerlendirmesi, gerçekleştirilmesi planlanan projelerin çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek çalışmaları ifade etmektedir.

Konut projelerinde mevzuat çerçevesinde izlenmesi gereken ÇED süreçlerinin izlenmediği tespit edilmiştir: İzmir İli Menemen İlçesi, Atatürk Mah. 5128 ada, 13 parsel üzerinde bulunan 399 adet konut projesinde, ÇED Yönetmeliği hükümlerine uyulmamasına rağmen İdare tarafından bir işlem yapılmadığı görülmüştür. Proje üzerinde İl Müdürlüğü tarafından 26.12.2017 tarihinde yerinde yapılan incelemede, proje inşaatına ÇED Yönetmeliği çerçevesinde görüş alınmadan başlandığı tespit edilmiştir.

ÇED Yönetmeliği’nde de 200 konut ve üzerindeki projeler için proje tanıtım dosyası hazırlanması gerekmektedir. “ÇED Gerekli Değildir” kararı alınmaksızın başlanan faaliyetlerin mahallin en büyük mülki amiri tarafından süre verilmeksizin durdurulacağı, "ÇED Olumlu" ya da "ÇED Gerekli Değildir" kararı alınmadıkça yatırıma ilişkin durdurma kararının kaldırılmayacağı, “ÇED Olumlu" ya da "ÇED Gerekli Değildir" kararı alınmaz ise yatırımcının faaliyet alanını eski haline getirmekle yükümlü olduğu ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun ilgili hükümlerine göre işlem tesis edilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.

Öte yandan, 2872 sayılı Kanun’un “İdari Nitelikteki Cezalar” başlıklı 20’nci maddesinin (e) bendine göre, ÇED sürecine başlamadan veya bu süreci tamamlamadan inşaata başlayan ya da faaliyete geçenlere, yapılan proje bedelinin yüzde ikisi oranında idarî para cezası verilmesi gerekmektedir. Yapılan incelemede, 399 konuttan oluşan söz konusu proje için, Yönetmelik hükümleri kapsamında Proje Tanıtım Dosyası hazırlanması ve ÇED süreçlerinin takip edilmesi gerekirken söz konusu işlemin yapılmadığı görülmüştür. Ayrıca, İdare tarafından da Yönetmelik hükümlerine uygun hareket etmeyen firmaya para cezası verilmesi gerekirken, herhangi bir işlem yapılmadığı anlaşılmaktadır”