Özgener'den enflasyonla mücadele çağrısı: Düşmeyecek algısı tersine çevrilmeli!

Diren ÇELİK/EGEDESONSÖZ- İzmir Ticaret Odası Ocak ayı meclis toplantısı, Meclis Salonu’nda Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener, Meclis Başkanı Selami Özpoyraz ve meclis üyelerinin katılımıyla gerçekleştirildi. Mecliste,4,8,12 ve üzeri yılı dolduran kıdemli meclis üyelerine ödül verildi.
Toplantıda ayrıca, geçtiğimiz ay vefat eden İzmir Ticaret Odası Meclis Üyeleri Derneği (İZTOMÜD) Yönetim Kurulu Başkanı ve eczacı olan iş insanı Levent Aşçıoğlu için anma filmi gösterimi yapıldı. Başkan Özgener, Levent Aşçıoğlu’nun eşi Ülkü Aşçıoğlu’na plaket takdim etti. 

PROJELERİN TAMAMLANMASI ÖNCELİKLER ARASINDA
Başkan Özgener, mevcut adaylara başarılar dilerken İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Tunç Soyer’e görev süresince yaptığı hizmetler dolayısıyla teşekkür etti. Özgener, yerel yönetimden beklentilerini şöyle ifade etti:
“Meclisimiz çatısı altında omuz omuza çalıştığımız Cumhuriyet Halk Partisi Foça Belediye Başkan Adayı Saniye Bora Fıçı ve Adalet ve Kalkınma Partisi Balçova Belediye Başkan Adayı Erol Eroğlu’nu da tebrik ediyor, güzel bir seçim süreci geçirmelerini temenni ediyorum. Yeni dönemde en büyük temennimiz, her zaman altını çizdiğimiz “ortak akıl”ın gelişerek devam etmesini sağlamak. Seçim sürecinin ardından, kentimizin tüm kurumlarıyla büyük bir sinerji içerisinde sürdürdüğümüz projelerimizin sayısının artmasını umuyorum. Devam eden projelerimizin hızla tamamlanması da önceliklerimiz arasında yer alıyor.Büyükşehir Belediye Başkan Adaylarımızın her birinin iş dünyasının taleplerine ve önerilerine bakış açılarını olumlu buluyorum. İzmir’imizin kazanacağı bir seçim süreci temenni ediyorum.” 

ATILAN ADIMLAR KARARLILIKLA SÜRDÜRÜLMELİ
Özgener ekonomik gelişmeler hakkında değerlendirmelerde bulunarak ekonomide geçtiğimiz yıl alınan kararların sürdürülmesi gerektiğini belirtti. Özgener şu ifadelere yer verdi:

“Küresel ekonomi alanında yaşanan makroekonomik gelişmelerin ülkemizi daha fazla etkilediği günümüzde, yurtiçi ekonomide istikrarın her zamankinden daha önemli bir hale geleceğini düşünüyoruz. Son 3 yıldır ülkemiz ekonomisi ile ilgili katma değerli finansal ve reel tüm yatırımların azalmasına sebep olan enflasyon probleminden kurtulmak için, geçen sene atılan adımların kararlılıkla devam ettirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu kararlılığı göstermek açısından geçen hafta Perşembe günü politika faizinin %45’e ulaşması önem taşıyor. Para Politikası Kurulu’nca; yurt içi talebin mevcut seviyesinin, hizmet fiyatlarındaki katılık ve jeopolitik risklerin enflasyon baskılarını canlı tuttuğuna vurgu yapıldı. Bu bağlamda, Merkez Bankası dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılaştırma düzeyine şu an için ulaşıldığına işaret etti. Bu tespit ile en azından seçimlere kadar faize yönelik bir pozisyon alınmayacağını anlıyoruz.  

‘ENFLASYON DÜŞMEYECEK’ ALGISININ TERSİNE ÇEVRİLMESİ GEREKİYOR
Özgener, firmaların maliyet artışlarına da dikkat çekerek, “Enflasyon görünümü üzerinde belirgin ve kalıcı riskler oluşması durumunda parasal sıkılaştırmanın gözden geçirileceğinin belirtildiğine de dikkat çekmek isterim. Asgari ücret zammından sonra enflasyondaki beklentilerin kontrol altına alınması ve önümüzdeki dönemde nasıl azaltılacağı konusu önemini koruyor. Asgari ücretteki artışı takiben özel sektördeki ücret artışlarının; bununla birlikte, kamu bütçesinde Aralık ayında gördüğümüz yüksek oranlı açığın ve halihazırda yavaşlamayan iç talebin, dezenflasyonist süreci daha da zorlayabileceğini öngörüyoruz. Bu şartlar altında; ekonomik programa olan inancın tazelenmesi ve enflasyon yeterince düşmeyecek algısının tersine çevrilmesi gerektiğine inanıyorum. Çünkü piyasada fiyatların tekrar yükseleceğine dair algı, tüketici talebini erkene alıyor ve bu durum fiyatların devamlı güncellenerek bir sarmal oluşmasına ve sonucunda enflasyonun yükselmesine yol açıyor. Ekonominin soğumasına yönelik büyümeyi yakından etkileyen kredi politikaları ve cari açıktaki iyileşmenin yakından takip edilmesi gerekiyor. Bunlara ek olarak, ülkemiz ekonomisine dair makroekonomik istikrarın sağlanacağına olan güvenin pekişmesi için de, yapısal reformların mutlaka devreye girmesi gerektiğini düşünüyorum. Fiyatların yüksek seyrettiği dönemde, verimlilik başta olmak üzere ekonominin uzun vadeli perspektifine ilişkin birçok konuda istenilen adımlar atılamadı.  Asgari ücret artışına rağmen toplumsal refahta kayıp yaşandığını ve ücretlerin yaşam koşullarını karşılama düzeyinin azaldığını gözlemliyoruz. Bir diğer önemli husus da, her kademedeki çalışana aynı oranda ücret artışı yapılamaması. Asgari ücretli bir çalışan ile orta düzey yöneticinin ücretlerinin yakın seviyeye gelmesinin iş verimliliğini düşürmeye başladığını görüyoruz. Bu durumun işletmelerin operasyonel kapasitelerinin azalmasına neden olduğunu da üyelerimizden geri bildirim olarak alıyoruz. Bu çerçevede, asgari ücret artışının çalışanların alım gücünü beklendiği oranda arttırmadığını, başta KOBİ’ler olmak üzere birçok firmayı olumsuz etkilediğini görüyoruz.  Konuyla ilgili, KOBİ’lerin dayanıklılığının daha fazla zorlanmaması gerektiğini düşünüyoruz. Çünkü firmaların maliyet artışı kaynaklı daralmaya gidebilecekleri, kayıt dışı çalışmanın artış gösterebileceği ve bu durumun da iş gücü piyasalarını ve dolayısıyla ülkemiz ekonomisini olumsuz etkileyebileceğini görüyoruz” diye konuştu.

İHRACATTAKİ PERFORMANS YETERİNCE GÜÇLÜ DEĞİL
Başkan Özgener açıklamalarının devamında ihracat rekorları kırıldığını vurgulayarak şunları aktardı:

Cumhuriyetimizin 100. yılında 255,8 milyar dolar ihracat ile rekor kırdık. Böylece küresel ihracattan aldığımız payı 2022’de yüzde 1,02 iken, 2023 Eylül sonu itibariyle yüzde 1,06 seviyesine yükselttik. Bugün de Türkiye İstatistik Kurumu dış ticaret verilerini açıkladı. Ülkemizde Aralık ayında genel ticaret sistemine göre ihracat yüzde 0,4 arttı, ithalat yüzde 11,0 azaldı. Kentimizde ise ihracat %2,1 arttı, ithalat ise %5,4 azaldı. İthalatımızın azalmasını, dış ticaret ve cari dengemiz adına olumlu buluyoruz, ancak ihracattaki performansımızın da yeterince güçlü olmadığını görüyoruz. Bu durum, ihracatçılarımızın sadece kur rekabetçiliğine dayalı büyümeye endeksli olmaması gerektiğini ortaya koyuyor. Ancak maliyet unsurlarındaki oynaklıklar göz önüne alındığında, kısıtlı imkânlara da sahip olduklarını görüyoruz. Özellikle asgari ücretin 550 doların üstüne çıkarak, şu ana kadar dolar bazında en yüksek seviyeye ulaşması, ihracatçılarımıza maliyetlerinin daha da artmasına neden oluyor. Enerji maliyetleri başta olmak üzere birçok girdi maliyetinin öngörülemez oluşu; işlerin geliştirilmesi, pazarın çeşitlenmesi ve katma değerin arttırılmasına yönelik büyük bir engel teşkil ediyor. Bu durumu, İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi de teyit ediyor. Endekse göre 50 olan eşik değer aşılamayarak Kasım 2023’de 49,5, Aralıkta ise 49,7 olarak gerçekleşmiş ve ihracat ikliminde bozulmanın sürdüğüne işaret etmiştir. Endeks; 50’nin altında yer alarak zayıf bir görünüm ortaya koyuyor. Euro tarafındaki zayıflığın Ortadoğu ve Amerika Birleşik Devletleri ile kompanse edildiğini görüyoruz. Ancak bir çok meclis konuşmamda da vurguladığım gibi Avrupa Birliği tarafında iyileşme olmasının, ülkemizin ihracatı için önem taşıdığı inancındayız.

TESLİMATLAR GECİKECEK
“Hem Avrupa Birliği’ndeki ekonomik resesyon ihtimalinin, hem de çevre ülkelerdeki jeopolitik gerilimlerin, bizi yakından ilgilendirdiğini görüyoruz.Taşımacılık şirketlerinin Kızıldeniz'i güzergahtan çıkarmaya başlamasının da, bir çok teslimatın gecikmesine yol açabileceği ve enflasyonda yeni riskin navlun fiyatları olabileceği üzerinde de duruluyor.İçinde bulunduğumuz şartlar, ihracatımızın finansmanını daha değerli kılıyor. Geçtiğimiz yıllarda uygulanan KGF destek programlarının önemli bir bölümüne son verilmesine rağmen ihracat desteklerinin devam etmesi bunu kanıtlar nitelikte. Reel sektörün teminat sorununun çözümü için devreye alınan Hazine destekli kredi garanti sisteminde, 2024 yılında ihracat ağırlıklı bir destek mekanizmasının uygulanacağını görüyoruz. Bu noktada, Eximbank ve İhracatı Geliştirme A.Ş.’nin ihracatçılarımızı desteklemesi de büyük önem taşıyor.2023 yılında ülke olarak elde ettiğimiz bir başka önemli başarı, turizmde yaşandı. Tüm zamanların en iyi performansını sergileyerek, turizm gelirleri, bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 17’lik artışla 54,3 Milyar dolar olarak gerçekleşti. İhracatın yanı sıra turizm gelirlerindeki artışın da, ülkemiz cari dengesine büyük katkı sağlayacağı kanaatindeyiz”.

PEŞİN VERGİ ÖDEMESİNİN SAĞLANACAKTIR
Özgener, finansal tabloların, mevcut ekonomik duruma göre revize edilmesi büyük önem taşıdığını ifade ederek, “2024 yılı ile birlikte mali düzenlemeleri yakından takip ediyoruz. En önemli mali düzenlemelerin başında gelen enflasyon düzeltmesinin 2023 yılı mali karı veya zararına ve doğrudan vergi matrahına bir etkisi olmayacağını görüyoruz. Bununla birlikte, 2024 yılından itibaren ise işletmelerimizin vergi matrahını doğrudan etkileyecek. Bildiğiniz gibi, uzun yıllar enflasyon düzeltmesi reel sektör tarafından talep edildi. Beklenti, mali tabloların uzun yıllar su?ren yu?ksek enflasyonun etkisinden arındırılması, vergileme üzerindeki enflasyon kaynaklı olumsuzlukların giderilmesi, fiktif karlar üzerinden vergi ödenmemesi şeklindeydi. Bununla birlikte, 2024-2026 hesap dönemlerinde yapılacak enflasyon düzeltmesi nedeniyle, henüz satılmayan stoklar ve diğer kıymetlere ilişkin enflasyon düzeltme farkları üzerinden peşin vergi ödeme olasılığı bulunduğunu görüyoruz. Bu noktada, reel sektörün 2024-2026 hesap dönemlerinde stok veya henüz gerçekleşmeyen karları için enflasyon düzeltmesi nedeniyle oluşacak düzeltme farkları üzerinden peşin vergi ödenmemesinin sağlanabileceğini düşünüyoruz. Ayrıca, sermayenin vergilendirilmesine sebep olan etkileri ortadan kaldırmak için enflasyon düzeltmesinin vergi etkisine ilişkin güncelleme yapılması da önem taşıyor. Muhtemel vergi etkisi üzerindeki düzeltme talebinin, sektörler özelinde ve işletme büyüklükleri ile vergi oranları çerçevesinde gerçekleştirilebileceği fikrindeyiz. 51.Mesleki Bilimsel ve Teknik Faaliyetler Meslek Komitemizin talebi doğrultusunda 8 Şubat’ta Odamızda konuyla ilgili bir toplantı düzenleyeceğiz. Sizlerin ve mali müşavirlerinizin toplantıya katılımlarında büyük fayda gördüğümü de ayrıca belirtmek istiyorum” şeklinde konuştu.

KATKI SUNABİLMENİN MUTLULUĞUNU YAŞIYORUZ
Özgener 19’ncu kez kapılarını açan Agroexpo fuarına da davette bulundu. Özgener, “Kendi alanında Avrupa’nın en önemli fuarları arasında yer alan Agroexpo 19. Tarım, Hayvancılık ve Tavukçuluk Fuarı dün kapılarını açtı. Düzenlendiği sektöre katkı ve yön veren, İzmir fuarcılığının yapı taşlarından biri olan Agroexpo Fuarına, tarıma, hayvancılığa gönül ve emek vermiş tüm üyelerimizi ziyarete davet ediyorum. Almanya başta olmak üzere birçok yurtdışı fuara üyelerimizin gitmelerine vesile olduk. Sizlerin önerileri ve destekleriyle oluşturduğumuz fuar listemizle, yalnızca 1 ay içerisinde kendi sektörlerinde dünyada en önemli olan 7 ayrı fuarı üyelerimizin ziyaret etmelerini sağlamanın, ticaretlerini geliştirmelerine bir katkı sunabilmenin mutluluğunu yaşıyoruz. Bu organizasyonlarımıza önümüzdeki aylarda da hızla devam edeceğiz” dedi.