Nesli tükeniyor... Tezgahta 250 lira!

Türk mutfağının en leziz balıklarından olan ve şubat-mart-nisan aylarında en çok görülen kalkan, bu yıl balıkçıyı ve balık severi mutlu etmiyor. En çok tüketilen endüstriyel balık türlerinden olan kalkan daha çok Karadeniz'de avlanırken, beklenenin çok altında tezgahlara geliyor. 

Milliyet'in haberine göre Mart ayı boyunca bol miktarda avlanması beklenen yassı balık türünün kilo fiyatı balıkçı tezgahlarında 250 TL'den başlıyor. Düğmeli balıklardan kalkanın sırtındaki düğmelerin boyutu ve sivriliği kalitesinin ve lezzetinin ilk göstergesi olarak kabul edilirken, son yıllarda çok az avlanması fiyatların artmasına neden oluyor. 

Haziran 2020 de kilosu 120 TL'den satılan kalkan balığının av oranındaki hızlı düşüş ise Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü istatistikleri tarafından doğrulanıyor.

AB KORUMAK İSTİYOR
Dip balığı olduğu için daha çok Karadeniz’de ve trol ağlarıyla yakalanan kalkan, 2010 yılında 2 bin 700 ton avlanırken 2019'da  ise sadece 272 ton avlandı.

Av oranı kalkanın artık endüstriyel tür olmaktan uzaklaştığını gösterirken çiftliklerde üretilmesi de çok uzun ve pahalı yöntemlerle gerçekleşiyor. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Saadet Karakulak, kalkanın Karadeniz'de bile stoklarının çökme noktasına geldiğini söyledi.

Prof. Dr. Karakulak, “Ne yazık ki son yıllarda stoklarında büyük düşüş var. Korumamız gereken bir tür olmasına rağmen aşırı avlanma tehdidi lezzetli balığı yok ediyor. Bulgaristan ve Romanya'nın Avrupa Birliği'ne girmesiyle Karadeniz'de stoklarının düzelmesi için adım atılıyor. AB, bu iki ülke üzerinden Karadeniz'de kalkan avcılığını düzenlemek istiyor. Kalkan avcılığının bir süre tamamen yasaklanması ve stoğun düzeltilmesi gerekiyor. AB, avcılığa kota sistemi getirmek istiyor. Önerimiz avcılık oranının ayarlanması" dedi.

Prof. Dr. Karakulak, kalkan balığının üretiminin 3 yılı bulması ve büyük yatırım gerektiği için tercih edilmediğini söyledi.

"VATOZU KALKAN DİYE SATANLAR VAR"
Atlas Okyanusu doğusunda, Akdeniz, Ege Denizi ve Marmara Deniz'inde görülebilen kalkan en çok Karadeniz'de avlanıyor. 20-27 metre derinlikte ve dipte yaşayan kalkan balığı 50 cm'den sonra olgunluğa erişebiliyor. Boyları 1 metreye kadar çıkabilen kalkan balığının Türkiye'de yasal avlanma boyutu 45 cm. Kılçıksız Balık kitabının yazarı ve balık şefi Süleyman Dilsiz, "Artık stokları kıt olan kalkanın yenmesinin tam mevsimi. Fakat tezgahlarda az, küçük ve çok pahalı olması düşündürücü. Tezgahlardaki balıkların bir kısmının Romanya ve Bulgaristan'dan geldiğini biliyoruz. Daha can alıcı sorun ise vatozu doğraıp kalkan diye satan balıkçılar olduğunu öğrendim. Oysa Sinop civarında yakalanan kalkanın lezzetine doyum olmaz" dedi.