Özel Türk Koleji Genel Müdürü Yiğit Tatış, üçüncü kuşak bir eğitimci.

Dedesi Bahattin Tatış ve babası Oğuz Tatış’ın izinden giden örnek bir yönetici.

Birkaç gün önce sosyal medya hesabından bir paylaşımda bulundu Yiğit Tatış.

Özetle dedi ki:

“Yaklaşık 12-13 senedir Amerika'da mezun olduğum üniversiteye başvuran gençler ile mülakat yapıyorum. Bu görüşmeler, bir yandan da gençlerin hislerini, düşüncelerini görmek için bir fırsat oluyor benim için. Ne yazık ki bir değişim görüyorum. Bundan 12 sene önce birçoğundan, neden ABD’de okumak istediğini sorduğumda, ‘Ben aslında çok istemiyorum ama ailem istiyor. Okuduktan sonra 1-2 sene çalışıp ülkeme geri döneceğim’ yanıtını alıyordum. Sonra bu ifade, ‘Yurtdışında okumak istiyorum, ailem de destekliyor. Ailem, eğitim bitince geri dönmemi istiyor’ şekline dönüştü. Derken, ‘Yurtdışında okuyup, orada kalmak istiyorum. Ailem de benimle aynı görüşte’ demeye başladılar. Son birkaç yılda ise yurtdışında okumak isteyen çocukların, geri gelmeyi düşünmediğini, sermayesi olan ailelerinin de yurtdışına yerleşmeyi planladığını görüyorum. Ülkemizde çok iyi eğitim alan bu şanslı kesim gelecek planlarını başka ülkelere yönlendiriyorsa, daha zor koşullarda yaşayanlar nasıl düşünür?  Çok üzülüyorum bu duruma…”

Yiğit Tatış’ın bu paylaşımından iki gün sonra…

Ne büyük bir tesadüftür ki…

Nobel ödüllü bilim insanımız, Prof. Dr. Aziz Sancar, Zirve 23’te gençlere şöyle seslendi:

“Çok çalışmalısınız. Zorluklarla karşılaştığınızda, işler iyi gitmediğinde inatçı olmalısınız. Yurt sevgisi çok önemli. Yurtdışına gidin ama gittikten sonra geri dönün. Benim yaptığımı yapmayın. Yurtdışında farklı dünya görüşü olan insanları görmek önemli. Onlardan öğrenecek şeyler var fakat bizim bu memlekete borcumuz var. O bakımdan yurtdışı fırsatınız olursa çıkın ama Türkiye'nin size ihtiyacı var mutlaka geri dönün."

***

Memleket sevdalısı bu iki güzel insanın mesajları, birbirini tamamladı.

Bu devirde anne babalar, çocuklarını yurtdışında okutmayı, her zamankinden daha çok istiyor.

Çünkü, Türkiye’de eğitim sisteminin altından girildi, üstünden çıkıldı.

Okumak için yurtdışına giden çocuklar yurda dönmüyor, dönmek istemiyor.

Neden dönmüyorlar?

Yurtdışında okumaya giden öğrencilerin yurda dönüşlerini sağlamak için neler yapmak lazım?

71 yıllık geçmişe sahip dev eğitim kurumu Özel Türk Koleji’nin Genel Müdürü Yiğit Tatış’a sordum bu soruları…

Yiğit Tatış, Prof. Dr. Aziz Sancar’ın sözlerinin altına imzasını attığını…

Herkesin, yurtdışı eğitimi tamamladıktan sonra ülkeye dönmesi gerektiğini anlattı.

Sorularıma net yanıtlar verdi:

***

“Her yıl 3-4 çocukla mülakat yapıyorum, mezunu olduğum ABD’deki Georgetown Universty için… Gidenler, gitmek isteyenler, dönmeyi düşünmüyor. Dünyada da böyle bir trend var. Hindistan’dan, Hollanda’dan pek çok yerden arkadaşlarım da benim tespitime katılıyorlar, biz de aynı problemi yaşıyoruz, diyorlar. Demek ki artık milliyetçi düşünceler daha da zayıflamaya başladı. Bu, Türkiye’de çok daha fazla.

Yıllar önce, yurtdışında okusam iyi olur, diyenler; bugün yurtdışında okumak istediğini, ailesinin de bunu istediğini, orada kalıp yaşamını kuracağını, ailesinin de sonra gelip oraya yerleşeceğini söylüyorlar. Varlıklı ailelerin, ABD’de, İngiltere’de gayrimenkul alıp vatandaşlık başvurusunda bulunmaya başladıklarını biliyoruz. Çocuklar, çok ciddi paralarla oralarda eğitim alıyorlar, orada kalıyorlar. Aileler de varlıklarının önemli bölümünü yurtdışına taşıyor. Yani hem beyin göçü, hem sermaye göçü söz konusu. Gençlerimiz, ülkemizde artık kendilerine gelecek görmüyor.”

***

Gençlerin yurtdışına gitme kararlarında haklılıklarını göstermek için, “İPhone Türkiye’de kaç lira, maaşlar ne kadar?” sorusunu sorduğunu anlatan Yiğit Tatış, şöyle devam etti:

“ABD’deki bir bankada başlangıç maaşları, yıllık 100 bin dolar. Türkiye şartlarında bu, büyük para. Ülkemizde bu parayı verebilecek 5-6 tane banka var, bir-iki gsm şirketleri var, o kadar. Çocuklar doğal olarak geleceklerine bakıyorlar. Bu yüzden Türkiye’ye dönmeyi düşünmüyorlar, düşünmemeye başladılar. Bir kısmı geri dönüyor, neden? Madden umduğunu bulsa da manen bulamadığı için… 15 yıl önce yurtdışında okuyup ülkeye dönenlerin oranı yüzde 90’dı, bugün bu oran yüzde 50’nin çok altına düştü.”

***

Yiğit Tatış, yurtdışında okuduktan sonra oralarda kalma düşüncesinin sona ermesi, iyi eğitimli gençlerin Türkiye’ye kazandırılması için neler yapılması gerektiği konusunda da şunları söylüyor:

“İnsanlar, bir kere hayat standartlarını yükseltmek istiyor. Türk gençlerini Türkiye’de onore edecek, teşvik edecek geri dönüşlerini sistemden yapmanız gerekir. Bir arkadaşım var, dünyanın en iyi üniversitelerinden birinde sosyoloji profesörü. Türkiye’ye dönmek istiyor ama ülkemizdeki üniversitelerde kadro bulamıyor. Bu arkadaş Türkiye’ye gelse, çocuklara dokunsa, bu çocuklar müthiş sosyologlar olurlar. Kadro sisteminin esnetilmesi lazım.

Finans, teknoloji şirketleri, en çok para ödeyen şirketler. Bizim de öyle şirketlerimiz var, ama bir süre sonra onlar da yurtdışına kaçıyor. Finansal ekosistemi de oluşturmak gerekiyor. Teknoloji ağırlıklı güçlü şirket olarak 5 tane sayabiliriz. Bunu 25’e çıkardığımızda, çocukların hiçbiri yurtdışında çalışmak istemez. Eskiden sanayi şirketi kurmak, milyarlarca lira gerektirirdi. Teknoloji şirketi kurmak için iyi bir fikir, iyi bir yönetim yetiyor.

Ayrıca bizim teknoloji konusunda insan kaynaklarımız eksik. Bu çok büyük bir problem. Bu problemi ortadan kaldırmanın yolu, iki yıllık meslek yüksekokullarımıza saygınlık kazandırmaktan geçiyor. İki yıllık üniversiteleri daha çekici hale getirmemiz gerekiyor. Meslek yüksekokulu mezunları, kısa dönem askerlik yapamıyor mesela. Bu okullara saygınlık kazandırmaya, buradan başlayabiliriz.”

***

Ülkemizin elini zayıflatan, yurtdışına okumaya gidip oralarda kalan genç beyinlerin göçünü irdeledik.

Yiğit Tatış gibi sağduyulu, ülkesini seven herkes üzülüyor, genç beyinlerin yabancı ülkelere hizmet etmek zorunda kalmasına…

Çünkü Türkiye’de hayat çok zorlaştı.

Prof. Dr. Aziz Sancar, ne güzel bir itirafta ve tavsiyede bulundu, “Benim yaptığımı yapmayın. Türkiye’ye dönün, ülkenize hizmet edin” diye…

İyi de…

“Giden gelmiyor, acep nedendir?” diye…

Acaba bu ülkeyi yönetenler, gençlerin Türkiye’yi terk edilecek ülke olarak görmesine sebep olanlar, kendilerine soruyor mudur?