Erkan İYİGÜNGÖR/EGEDESONSÖZ – Sanayicilerin dört gözle beklediği yeni teşvik sistemini Başbakan Erdoğan açıkladı. Yeni açıklanan pakete göre İzmir yine en az teşvik bölgede yani 1. bölgede kaldı. Yeni pakette Doğu ve Güneydoğu Anadolu’ya pozitif ayrımcılık yapılırken, bazı uygulamalarla İzmirli sanayicinin de yüzü güldü.
“Eğer yatırım OSB'de yapılıyorsa aynı sektörde faaliyet gösteren 5 yatırımcı bir araya gelip yatırım yapıyorsa, o zaman yatırımcı bir alt bölgede uygulanan oran ve sürelerden yararlanacaktır” maddesi için OSB başkanları olumlu görüş sunarken, İzmir’in yine 1. bölgede olması da sanayiciyi üzdü, beklentileri gerçekleşmedi. Öte yandan savunma, havacılık, otomotiv gibi katma değeri yüksek sektörlerin desteklenmesi İzmir ve Ege Bölgesi ekonomisine can suyu olacağı görüşünde de birleşildi.
OSB'LERLE İLGİLİ KRİTİK MADDE
Konuyla ilgili konuşan Ege Bölgesi Sanayi Odası Ender Yorgancılar, teşvik paketinin henüz yeni olduğunu, Başbakan Erdoğan’ın genel hatlarıyla açıkladığı paketi, iyice sindirip ona göre hareket edilmesi gerektiğini ifade etti. Yorgancılar, “Yeni teşvik sistemini Başbakan Erdoğan ana hatlarıyla açıkladı. Bakanımız Zafer Çağlayan çeşitli kanallarda ayrıntılarını açıklayacak. Ayrıntıları merakla bekliyoruz. Bazı önemli maddeler var. Bunlardan ithalatı yapılan ürünlerin, ülkemizde yapılması üzerine önemli teşvikleri içeren bir paket. Doğudaki yatırımlar için de önemli destekler var yeni pakette. Fakat bir madde var onu iyice araştırmak gerekiyor. O da şu İzmir gibi 1. bölgede olan bir yerdeki OSB, Manisa gibi 3. bölgeye uygulanan teşviklerden yararlanabilecek. Eğer bu madde dediğim gibiyse çok olumlu bir etkisi olacak. Eğer değilse İzmir için çok büyük bir değişiklik olmayacak” ifadesini kullandı.
ÜLKENİN ÖNÜ AÇILACAK
İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan teşvik paketinin Türkiye’nin büyük hedeflerine uygun bir paket olduğunu söyledi. Paket hakkında Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan’ın açıklamalarından sonra daha detaylı bilgiye sahip olacaklarını belirten Demirtaş, “Türkiye devamlı olarak büyüyen bir ülke. Bu paket Sayın Başbakan’ın döneminde açıklanan 4’üncü teşvik paketi. Her yenilenen teşvik paketi ile birlikte iş dünyasının beklentilerinin daha fazla karşılandığını görüyoruz” dedi. Demirtaş, yeni teşvik paketini şöyle değerlendirdi: “Yeni teşvik paketi Türkiye’nin en büyük sorunu olan cari açığın önlenmesi, ara malı üretiminin, kümelenmenin desteklenmesi ve ileri teknoloji yatırımlarının desteklenmesi açısından son derece doğru. Bu paketi diğer teşvik paketlerinden ayıran en önemli özellik, stratejik yatırımların desteklenmesi. Biz İzmir olarak bölgesel teşvike sahip değiliz gibi gözüksek de teknolojik ve stratejik yatırımlara yeni teşvik paketinde çok büyük destekler verildiğini görüyoruz. Biz de İzmir olarak daha büyük ölçekli, teknolojik ve stratejik yatırımlara odaklanmalıyız. İlk edindiğimiz bilgiler ve Sayın Başbakan’ın açıklamaları, yeni teşvik paketinin Türkiye’nin önünü açacak, ülkemizi Süper Lige taşıyacak olan paket olduğunu gösteriyor.”
ALİAĞA MUTLU
Teşvik sisteminden oldukça sıkıntılı olan Aliağa Organize Sanayi Bölgesi, yeni paket için mutlu olanların başında geliyor. Mevcut teşvik yasalarının etkisiyle iki yıldır yatırımcının gelmediği ve borcu 80 milyon euroya ulaşan Aliağa Organize Sanayi Bölgesi, umudunu yeni teşvik sistemine bağlamıştı. Adını Aliağa Kimya İhtisas ve Karma OSB olarak değiştiren bölge, bölgesel teşvik nedeniyle bıçak gibi kesilen yatırımları yeni teşvik sistemiyle geri kazanmak isterken yeni paketteki stratejik yatırımlara özel destek sanayiciyi güldürdü. Başkan Atıl Akkan, Yeni sistemde stratejik yatırımlara ili, bölgesi ne olursa olsun destek verilmesinin mutluluk verici olduğunu kaydetti. Akkan, “Bizim bölgemize yeni sistemle desteklenen stratejik yatırımlara uygun bir konumda. ALOSBİ’nin yatırımlarının artacağına inanıyorum. Çünkü lojistik olarak oldukça önemli bir bölgedeyiz. Çandarlı Limanı da yapılıyor. Genel olarak yeni teşvik sisteminden umutluyuz” dedi.
İş dünyasından diğer görüşler de şöyle:
EGEV Başkanı Yılmaz Temizocak: Bu pakette bizim beklediklerimiz yok ama savunma, havacılık, otomotiv gibi katma değeri yüksek sektörlerin desteklenmesi İzmir ve Ege Bölgesi ekonomisine can suyu olacaktır. Öte yandan Manisa, Uşak, Afyon ve Kütahya’nın gelişmesi İzmir için de iyi olacaktır. Önümüzdeki süreçte özellikle OSB’ler arasında çetin bir rekabetin yaşanacağı bir gerçek. Ege iş dünyası olarak bu farklılıkların kalkacağını bekliyorduk ama kalkmadı. En azından 2013 yılına kadar bu uygulamanın sonuçlarını görme imkanı bulacağız.
BASİFED Başkanı Hüseyin Porsuk: Birbirine 35-40 kilometre mesafedeki İzmir İle Manisa arasında bu kadar büyük fark olması, İzmir’in atak yapmasını engeller. İzmir’deki stratejik sektörlerin desteklenmesi doğru bir karar ama biz isterdik ki bölgesel teşvikten daha fazla sektörel teşvik olsun. Tarım ve tekstil sektörlerinin pakette olmamasını eksiklik olarak görüyorum.
EBSO Meclis Başkanı Mehmet Tiryaki: Otomotiv zaten stratejik sektörler içinde yer alıyordu. Bu teşviğin yeniliği Ar-Ge merkezi olan şirketlere 5. bölge teşviği verilmesi. Artık taklit değil de katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesini sağlanacak. Bizi çok mutlu etti. Organize sanayi bölgelerine bir alt bölgenin teşvikleri uygulanacak. Biz 4. bölge teşvikleri istiyorduk ama bu gerçekleşmedi.