İthal ürün neden daha ucuz?

Menduha Ceylan/EGEDESONSÖZ-Tarımsal üretim uzmanları; son 10 yılda, “sağlıklı beslenme ve yaşam” algısının artışıyla birlikte bakliyat tüketimine olan ilginin pandemi sürecinde katlanarak arttığını belirtiyor. Bakliyata yönelen vatandaşlar ise marketlerde hatta pazarlarda bile “ithal ürün” ile karşılaşıyor. İthal ürünlerden uzak durmaya çalışan vatandaş ise yerli üretim arayışına giriyor.

Özellikle; Ay çekirdeği, kırmızı mercimek, fasulye, bezelye gibi bakliyatta ithal ürün almak durumunda kalan vatandaşın aklında ise “Sağlıklı mı?” sorusu oluşuyor.  

BAKLİYAT, ZENGİN YEMEĞİ OLDU
Dünya Gazetesi Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım, son 10 yılda bakliyat ürünlerine yönelik talep artışının pandemi sürecinde daha da hızlandığını ifade ederek üretimin düşük olduğu ülkelerde ithale bel bağlandığını belirtti. Bakliyat tüketimin artışındaki nedenlerinden birinin de sağlıklı beslenme olduğunu hatırlatan Yıldırım, “Et yerine bakliyat ürünlerinin yoğun olarak tüketileceği bir dönem geliyor. Geçmişte yoksulların yiyeceği olan bakliyat ürünleri şimdilerde sağlıklı beslenmek isteyen, parası olan zenginlerin yemeğine dönüşüyor” dedi.

“TARIMSAL ÜRETİM DESTEKLENMELİ”
Türkiye’de yaşayan vatandaşların özellikle beslenme konusunda yerli üretimi tercih etmesi, ithal üretimden uzak durması konusu hakkında konuşan Yıldırım, şu sözleri söyledi:

“Yerli mal daha kalitelidir diye bir düşünce var ancak şöyle bir şey duymuştum; olaya mimari açıdan bakıyor ama insanlar doğduğu yerdeki topraktan yapılan evlerde daha uzun yaşıyorlarmış. Tabi ki yerli üretim çok daha önemli, çünkü çiftçi toprağını biliyor, devlet daha rahat denetliyor. Bu sebeplerle daha güvenilir. Örneğin, elma ithal ediyoruz ve o elma gelirken bozulmaması için tabi bir takım kimyasallara maruz kalıyor ama burada da çifti bilinçsizce zirai ilaçlama yapabilir. Bu sebeple önemli olan yerli olması veya yurt dışından ürünün ithal edilmesi değil; Türkiye’de bulunan tarımsal üreticilerin desteklenmesi ve denetlenmesidir.”

MERCİMEKTE ARZ TALEBİ KARŞILAMIYOR!
Marketlerde kendine çokça yer bulmasıyla kamuoyunda dikkat çeken bir konu halini alan “ithal kırmızı mercimek”in Türkiye’de üretiliyorken, ithal ürünlerin çokça satışı yapılması hakkında konuşan Yıldırım, “Mercimek, Türkiye’de yeterince üretilmiyor. Şu anda Türkiye’de 300 bin ton civarında bir üretimi söz konusuyken kırmızı mercimeğin, 2020’de 500- 550 bin ton ithal edildi. Biz bu ürünleri ithal ediyoruz ama aynı zamanda ithal ettiğimiz ürünü işleyip, paketleyip ihracatını da yapıyoruz. 2020’de 300 bin tondan fazla da mercimek ihracatı yaptık. Kanada’dan mercimek alıyoruz, bunu Irak, Sudan gibi Orta Doğu ülkelerine satıyoruz. Çok büyük bir bölümünü de iç piyasamızda tüketiyoruz. Türkiye’de bir üretim söz konusu ancak yeterli değil. 1980’li yıllarda üretim yeterliydi Türkiye’de. Dünyanın en iyi bakliyat ihracatçısı konumundaydık. 2021’de muhtemelen mercimek üretimi artacak çünkü fiyatlar değişti ve devlet desteği sağlandı.”

Yıldırım, birkaç yıl öncesine kadar nohutun da mercimek gibi yüksek oranlarda ithal edildiğini hatırlatarak, “Nohutta benzer bir şey olmuştu; Türkiye çok büyük ithalat yapıyordu nohutta ama bundan 4-5 yıl önce özellikle İç Anadolu’da buğdaydan para kazanamayan üretici nohuta yöneldi ve üretimi Türkiye’de arttı. Şu an kendine yeterli hale geldi Türkiye nohut üretiminde” diye konuştu.

İTHAL ÜRÜN NEDEN UCUZ?
Marketlerde kendine çokça yer bulan ithal ürünlerin fiyatlarının yerli üretime göre çok daha düşük seviyelerde olmasının asıl sebebinin yurt dışında üreticinin büyük ölçüde desteklenerek rahat koşullarda üretim yapması olduğunu açıklayan Yıldırım, “İthal ürünü Türkiye’de çok daha ucuza alıyoruz çünkü yurt dışından aldığımız ürünler geldikleri ülkelerde destekleniyorlar. Mesela Kanada’da mercimek üretimine ciddi destekler sağlanıyor; üretiminde, depolamasında, ihracatında... Son 20 yıldır bakliyat ürünlerinde inanılmaz özel bir politika izliyor Kanadalılar. Türkiye’de de bunun yansımasının zararı çiftçiye oluyor. Çiftçi yurt dışından gelen ürünle rekabet edemediği için üretimi bırakıyor, fiyat daha da yükseliyor bu sefer” dedi.