İZMİR - Türkiye'nin en yüksek deniz yüzeyi kiralama bedelini ödeyen İzmirli balık çiftliği işletmecileri, kendilerinden geçmiş 5 yıla yönelik yüzde 18 oranında KDV bedeli isteyen İl Özel İdaresi'ne karşı başlattıkları hukuk savaşında bir sıfır öne geçti. İzmir 1., 2. ve 3. vergi mahkemelerinde görülen davalarda, 1. Vergi Mahkemesi'nde görülen 10 dava için "yürütmeyi durdurma" kararı verildi. Tüm davaların nihai sonuçları dört gözle beklenirken, yürütmenin iptali kararının çıkması durumunda, bunun Türkiye için emsal olacağı, böylece başka illerde geçmişe dönük KDV ödeyen balık çiftliği işletmelerinin bu paraların iadesini talep edebileceği kaydedildi.
İzmir'deki balık çiftliği işletmeleri, kiralama bedellerinin düşürülmesi ile tam 'rahat bir nefes aldık' derken, İzmir İl Özel İdaresi'nin geçmişe yönelik, yüzde 18 oranında KDV bedelini istemesi ile yine şok yaşadı. İzmir İl Özel İdaresi 156 firmaya geçmişte alınan deniz yüzeyi kiralama bedelinden KDV alınmadığını gerekçe göstererek, geçmiş 5 yılın bedellerini istedi. Büyük küçük ayrımı yapmadan tüm balık çiftliklerine gönderilen tebligat sektör temsilcilerini isyan ettirdi. Geçmiş yıllara yönelik KDV'nin alınamayacağını savunan üreticiler, kararın sektöre darbe vurduğunu söyledi. İl Özel İdaresi yetkilileri ise, söz konusu kararın kendilerinden kaynaklanmadığını belirterek, konunun Valiliğe bağlı iç denetçilerin denetimleri sonucu hazırladığı raporla ortaya çıktığını dile getirdi. Bunun toplamda işletmelere 30 milyon liranın üzerinde bir maliyet getireceği ifade edildi.
Bazı firmalar geçmişe dönük KDV'yi ödedikten sonra dava açarken, bazıları ise ödeme yapmadan hukuk mücadelesi başlattı. balık çiftliği işletmecilerden 10 tanesinin davasına bakan İzmir 1. Vergi Mahkemesi, geçtiğimiz günlerde yürütmenin durdurulması kararı verdi. Kararda gerekçe olarak, "Hukuka aykırılığı açık olan dava konusu işlemin, uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceği" belirtildi. Bunun üzerine rahat bir nefes alan işletmecilerin göze ise, mahkemenin vereceği son karara çevrildi.
Öte yandan, İzmir Su Ürünleri Yetiştiricileri ve Üreticileri Birliği'nin de konuyla ilgili Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı'na başvurduğu, bunun üzerine bakanlığın inceleme başlattığı, inceleme sonucunun iki ay içinde açıklanacağı kaydedildi.
KÜLTÜR BALIKÇILARI NE DEDİ?
Hayrettin Şanlı (Gerence balıkçılık): Haksız yeri talep edilen para için dava açtık. Yaklaşık 15 gün önce yürütmeyi durdurma kararı verildi. Biz bu durumun düzeltilmesini istiyoruz.
Nedim Anbar (Aqua Grup): Bizde paraya yatırıp, dava açtık. Henüz sonuçlanmadı. Hiçbir akla mantığa sığmayan bu uygulamanın ortadan kalkmasını istiyoruz.
İÇ DENETÇİLER İSTEMİŞTİ
İl Özel İdare yetkililerinden alınan bilgilere göre, geçtiğimiz yıl iç denetçiler 2010 yılı hesaplarına yönelik yaptıkları incelemeler sonucunda, deniz yüzeylerinin ticari işletmelere kiraya verildiğini, bu işletmelerden KDV bedelinin alınmamasının yanlış olduğunu belirten bir rapor hazırladı. Raporun ardından Özel İdare bir yazı ile konuyu Gelirler İdaresi'ne bildirdi. Gelirler İdaresi de KDV'nin alınacağı yönünde görüş bildirince, Özel İdare düğmeye basarak, İzmir'de 156 balık çiftliği işletmesine KDV tebligatı yolladı. Tebligatlar 2006 yılından itibaren kiralanan deniz yüzeyleri için gönderildi. Ödeme emri gönderilirken yasal prosedürler gereği son 5 yıl için firmaların ödedikleri kira bedellerine ek olarak yüzde 18 KDV ödemeleri istendi. Ayrıca, yasa ile deniz yüzeyi kiralama protokolü artık Tarım İl Müdürlükleri tarafından yapılıyor. Yer tahsisi isteyen firma, Tarım İl Müdürlüğü'ne başvuruyor. Gerekli yasal şartlar yerine getirilip onay verildikten sonra konu İl Özel İdaresi'ne havale ediliyor. İl Özel İdaresi de sözleşmede yazan bedel üzerinden kira bedelini tahsil ediyor. Günümüzde uygulanan bu sistemde Tarım İl Müdürlüğü'nden gelen yazılarda 'KDV' diye bir ek ödeme bulunmuyor. balık çiftliği işleten firmalar, kira bedeli öderken KDV oranı ödemiyor.(Soner Çağlar/Egeli Sabah)