AYM’nin ihlal kararları için ‘yeniden yargılama’ ayarı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın işaret ettiği hukuk ve ekonomi alanında yürütülen reform çalışmalarının detayları netleşmeye başladı. Yapılan çalışmada, 'ifade özgürlüğü' alanıyla ilgili davalarda 'uygulamadaki farklılıkların giderilmesi', Anayasa Mahkemesi (AYM) ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) ihlâl kararlarının 'yeniden yargılama' sebebi sayılması, ticari arabuluculukta kapsamın genişletilmesi gibi başlıklar öne çıkıyor. Mevzuat çalışmasının ocak ayında 4. yargı paketi olarak Meclis’e sunulacağı ifade ediliyor.

Çalışmalardaki son durum, önceki gün Erdoğan’ın başkanlığında gerçekleştirilen AK Parti MYK toplantısında da detaylarıyla ele alındı.

Milliyet gazetesinden Ayşegül Kahvecioğlu'nun haberine göre, Avrupa Birliği (AB) sürecine de etki edecek bir dizi düzenleme içerecek reformlarda en önemli başlıkları ifade özgürlüğü, uzun tutukluluk sürelerinin kısaltılması ve yerel mahkemelerin AYM ile AİHM kararlarına uyumu ile ilgili yapılacak değişiklikler oluşturacak.

Bu kapsamda anayasa ve yasalardaki hükümleri açık olan ancak uygulamadan kaynaklı sorunların yaşandığı “ifade özgürlüğü” alanıyla ilgili “uygulamadaki farklılıkların giderilmesi” sağlanacak.

TUTUKLULUK SÜRESİ
Geçen yıl çıkarılan 1. yargı paketiyle Türk Ceza Kanunu’nda soruşturma aşamasındaki tutukluluk sürelerine sınır getirilmiş; böylece soruşturma sürecindeki azami tutukluluk süresine ilişkin hükümler, kovuşturma evresinden ayrılmıştı. Yeni düzenlemeyle 102. maddede ağır ceza mahkemelerinin görev alanına giren davalarda, 7 yıla kadar çıkarılabilen tutuklama süresinin aşağı çekilmesi planlanıyor.

Yeni paketle, yerel mahkemelerin AYM ve AİHM kararlarına uyumu konusunda da önemli bir adım atılması öngörülüyor. Geçtiğimiz ocakta Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun (HSK) hâkim ve savcıların derece yükselmesi esaslarına ilişkin ilke kararında yaptığı değişiklikle ilk kez yargı mensuplarının terfilerinde AİHM ve AYM’nin ihlâl kararına sebebiyet verip vermediklerine de bakılması hükme bağlanmıştı. Ancak “uyumsuz karar” örneğinin son olarak CHP Milletvekili Enis Berberoğlu davasında yine gündeme gelmesi ve çok tartışılması nedeniyle ihlâl kararlarının, “yeniden yargılama” sebebi sayılması için kanun değişikliği planlanıyor.

4. yargı paketinde, hakim ve savcıların isteği olmaksızın başka yere tayin edilememesini sağlayacak coğrafi teminat düzenlemesinin de yer alacağı ifade ediliyor.

TİCARİ ARABULUCULUK
Pakette yer alacak ekonomik düzenlemelerle ilgili son karar ise önümüzdeki günlerde Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan ile Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’ün iş dünyasının çatı kuruluşları ve STK’larla yapılacak toplantıların ardından netleşecek. Ancak düzenlemelerin temelini “yatırım uyuşmazlıklarının çözümlenmesinde uluslararası tahkim, sulh, uzlaşma, arabuluculuk gibi uyuşmazlık çözüm yollarının kullanımının artırılması” oluşturacak. Yapılan mevzuat çalışmasının ilk bölümünün ocak ayında 4. yargı paketi olarak Meclis’e sunulacağı öğrenildi.