Sayıştay’dan Karaburun’a: RES’leri ruhsatlandır!

Metehan UD/EGEDESONSÖZ - Sayıştay, Karaburun Belediyesi’ne ilişkin 2020 yılına denetim inceleme raporunu tamamladı. Sayıştay Raporu’nda  maddi duran varlıkların gerçeği yansıtmadığı, rüzgar enerji santrallerinin çalışma ruhsatlarının olmadığı, Kamu İhale Kanunu’nun gerçekleştirilen alım tutarlarının aşılması, eğlence vergisi tahakkuk ve tahsilatının eksik olduğu, işçilerin yıllık izinlerinin kanuna uygun şekilde kullandırılmadığı ve şirket işçilerine ödenen kıdem tazminatı tutarlarının sorumluluğu bulunan alt işverenlere rücu edilmediği gibi bulgular yer aldı. 

‘MADDİ DURAN VARLIKLARIN GERÇEĞİ YANSITMIYOR’
Raporda Karaburun Belediyesi bilançosunda yer alan maddi duran varlıklara ilişkin hesapların bir stok hesabı olarak kullanıldığı, söz konusu hesapta yer alan tutar ile sahip olunan taşınmazlar arasında bir bağ olmadığı belirtildi. 

Raporda “Yapılan incelemede, muhasebe kayıtlarında yer alan ve maddi duran varlıklara ilişkin kaydedilen stok tutarı ile ilgili maddi duran varlıklar arasında bir bağ bulunmadığı tespit edilmiştir. Örneğin 250 Arazi ve Arsalar Hesabında 342.386,83 TL tutarında bir arazi ve arsa stoku görülmektedir. Ancak hangi taşınmazların hangi tutarda söz konusu arazi ve arsa stok tutarını oluşturduğu bilinmemektedir. Söz konusu hesaba kayıtlar taşınmaz ile ilişki kurulmadan yapılmaktadır. Örnek verilecek olursa belediye tarafından bir taşınmaz edinildiğinde edinim bedeli kadar hesaba giriş yapılmakta, satış yoluyla bir çıkış yapıldığında da satış bedeli kadar hesaptan çıkış yapılmaktadır. Bu nedenle herhangi bir taşınmaz satışı yapıldığında kayıtlı bedel ile satış bedeli arasındaki fark oluşmamakta ve satış bedeli kadar kayıtlardan çıkış yapılmaktadır.” denildi. 

RES’LERİN ÇALIŞMA RUHSATI YOK
Raporda belediye sınırları içerisinde faaliyet gösteren yaklaşık 50 adet rüzgâr enerji santralinin işyeri açma ve çalışma ruhsatlarının olmadığı ifade edildi. Raporda  “Yapılan incelemede; 2018 yılından sonra kurulan rüzgâr enerji santrallerinin işyeri açma izin harcını yatırarak Belediyeden ruhsat aldıkları görülmüştür. Ancak geçmiş dönemlerde kurulan yaklaşık 50 adet rüzgâr enerji santralinin İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatının olmadığı, buna bağlı olarak da söz konusu santrallerden İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsat Harcı alınmadığı tespit edilmiştir.” Denildi. 

‘ALIMLAR KAYIT ALTINA ALINMADI’
Raporda belediye tarafından doğrudan temin yoluyla yapılan alımlar için doğrudan temin kayıt formu doldurulmadığı ve Elektronik Kamu Alımları Platformu üzerinde kayıt altına alınmadığı da belirtildi. Raporda konuyla şu ifadelere yer verildi “Söz konusu formun doldurulmaması, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21 ve 22’nci maddelerindeki parasal limitler dâhilinde yapılacak harcamalar için aynı Kanun’un 62’inci maddesinin (ı) bendi gereği idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10’unu aşması durumunda Kamu İhale Kurulu’ndan alınması gereken uygun görüşün alınamamasına sebebiyet verebilecektir.”.

‘KAMU İHALE KANUNU SINIRLARI AŞILDI’
Raporda, Karaburun Belediyesi tarafından 2020 yılında 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22’nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında gerçekleştirilen alım tutarlarının mevzuatla belirlenen sınırı aştığı da eklendi. 

Raporda “Yapılan incelemede Belediyenin bu kapsamda yapmış olduğu mal ve hizmet alım tutarlarının Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmaksızın mevzuatta belirtilen sınırı aştığı tespit edilmiştir. Aşağıdaki tabloda, Belediyenin 2020 yılında mal ve hizmet alımları için belirlenen ödenek tutarları, mal ve hizmet alımları için doğrudan teminle yapılan harcamalar ve bu harcamaların ödeneklerin %10’unu aşan kısmı gösterilmiştir.” denildi. 

EĞLENCE VERGİSİ EKSİK
Eğlence vergisi tahakkuk ve tahsilatının eksik olduğunun ifade edildiği raporda “At yarışlarından kaynaklı eğlence vergisi payı dışında, Karaburun Belediyesi tarafından ruhsat verilen ve eğlence vergisi mükellefiyeti tesis edilmesi gereken işyerlerinden eğlence vergisi tahakkuk ve tahsilatının gerçekleştirilmediği görülmüştür” denildi. 

‘İNDİRİMLİ BİNA VERGİSİNDE DENETİM YOK’
Raporda indirimli bina vergisi uygulanan kişilerin muafiyet için gerekli şartları taşıyıp taşımadıkları hususunda etkin bir kontrol mekanizmasının bulunmadığı da ifade edildi. Raporda bu bulgu ile ilgili “Sonuç olarak, indirimli bina vergisi uygulanan kişilere ilişkin Kanun’da aranılan koşulların değişip değişmediğinin kontrolünün yapılmamasından dolayı Belediyenin bina vergilerini eksik tahakkuk ettirmesi ve gelir kaybına uğraması riski mevcut bulunmaktadır.” denildi. 

YILLIK İZİNLER KULLANDIRILMADI
Raporda işçilerin yıllık izinlerinin kanuna uygun şekilde kullandırılmadığı da vurgulandı. Raporda “Yapılan inceleme sonucunda 2020 yılı sonu itibariyle kurum bünyesinde çalışan 23 işçinin toplam 2.615 gün kullanılmamış yıllık izni bulunmaktadır. Hem mevzuata uygunluk açısından hem de belediyeye ek mali külfet getirmemesi amacıyla yıllık izinlerin kullandırılması gerekmektedir.” 

‘TİS MEVZUAATA AYKIRI’
Raporda ayrıca toplu iş sözleşmesi ile ilgili  “Belediye tarafından imza edilecek sosyal denge sözleşmesinde yalnızca sosyal denge tazminatı düzenlenebilecektir. Sosyal haklara ilişkin düzenlemelere ise Kamu Görevlilerin Geneline ve Hizmet Kollarına İlişkin Toplu Sözleşmede yer verilebilecektir. Bu nedenlerle imzalanan sosyal denge sözleşmesine, sosyal denge tazminat tutarının tespit edilmesi dışında hükümler konulması anılan mevzuat hükümlerine aykırıdır.” İfadeleri yer aldı. 

Raporda belediye ile yetkili sendika arasında imzalanan sosyal denge sözleşmesinde, sözleşmenin yürürlük süresine ilişkin yer alan düzenlemenin 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’na aykırı olduğu da dile getirildi. Raporda “Bu itibarla belediyede çalışan memur ve sözleşmeli personele yapılan sosyal denge ödemelerine ilişkin ilgili sendika arasında imzalanan sosyal denge sözleşmesinin toplu sözleşme dönemiyle sınırlı olarak yapılması ayrıca sosyal denge sözleşmesinde belirtilen sürenin sona erdiği tarih itibariyle meclis kararı alınması, meclisin verdiği yetki ile sosyal denge sözleşmesi imzalanması ve yapılacak sözleşmeye 4688 sayılı Kanun’a aykırılık oluşturan hükümlerin konulmaması gerekir.” Denildi. 

TAZMİNATLAR TAŞERONA RÜCU EDİLMEDİ
Raporda şirket işçilerine ödenen kıdem tazminatı tutarlarının sorumluluğu bulunan alt işverenlere rücu edilmediği eklendi. Raporda şu ifadelere yer verildi “Asıl işveren olan idarenin alt işveren işçilerine karşı 4857 sayılı Kanun ve iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte (müteselsilen) sorumlu olması, işçi alacağının güvence altına alınması ve işçiye kolaylık sağlanması amacıyla yapıldığı ve kamu işverenlerinin alt işverenlere rücu hakkını ortadan kaldırmadığı ve asıl ve alt işveren arasındaki ilişkide 6098 sayılı Kanun’un uygulanması gerektiği anlaşılmaktadır.”