Onur DENİZ/EGEDESONSÖZ - AK Parti iktidarının 2011 genel seçim sürecinde açıkladığı 35 proje arasında yer alan, kent gündeminde uzun süre tartışma yaratan, Körfez Tüp Geçişi (Üçkuyular–Çiğli) İzmir’in kantarına çıktı.
Balçova, Narlıdere, Karşıyaka ve Çiğli İlçesi sınırlarında Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan İzmir Körfez Geçişi (Otoyol ve Raylı Sistem Dahil) proje, ÇED raporu gereği halkı proje hakkında bilgilendirmek, görüş ve önerilerini almak amacıyla tanıtıldı.
İzmir Ticaret Odası Meclis Salonu’nda düzenlenen toplantı Çevre ve Şehircilik İzmir İl Müdürü Selahattin Varan başkanlığında gerçekleştirildi. Sunumu, Yüksel Proje Uluslararası şirketi proje müdürü Özgür Uğurlu yaptı. Toplantıya TMMOB, başta olmak üzere birçok oda temsilcisi, çevre dernekleri katıldı.
PROJE DETAYLARI
Körfez Tüp Geçit Projesi bitiş tarihi için tahmini süre 2017 yılını başlangıç alarak 5 yıl olarak belirlendi.
Projenin otoyol bölümü Sasalı Kavşağı’ndan başlayarak İnciraltı’ndan Çeşme Otoyolu’nda birleşecek. Raylı sistem hattı ise Karşıyaka Tramvayı’ndan başlayacak ve Üçkuyular İskelesi’nde son bulacak. Projede 1.8 kilometre Batırma Tüp Tünel, 4.2 kilometre uzunluğunda Körfez Köprüsü ve 800 metre uzunluğunda yapay ada ve bağlantı yollarıyla toplam 8.2 kilometre uzunluğunda olacak Batırma tüp tünel genişliği, 43.40 metre, Batırma tünel en düşük taban kazı kotu eksi 32 metre olarak belirlendi.
Öte yandan projenin fizibilite raporlarına uygun olmadığı ifadesi kullanıldı.
YAP-İŞLET-DEVRET
Projenin ÇED dosyasını hazırlayan Dokay çevresel etki değerlendirme firması adına yapılan açıklamada işletme, inşaat ve korunan alanlara etki olarak 3 ana başlıkta rapor hazırlanacağı duyuruldu. Hazırlanan proje yap-işlet-devret usulü ile ihale edilecek. Projenin toplam maliyeti ise 3 milyar 520 milyon TL olarak belirlenirken Çiğli–Üçkuyular arasındaki 70 dakikalık ulaşım mesafesi 10 dakikaya inecek.
SORULAR CEVAPSIZ KALDI
TMMOB Mimarlar Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Topal, sunumun ardından soru ve önerilerini yöneltti.
Sunum içerisinde fizibilite çalışmalarına tam uygun olmadığı ifadesinin üzerine Topal ilk olarak, “Fizibilite raporuna uygun olmayan bir projeyi neden buraya getirdiniz?” diye sordu. Topal konu ile ilgili, “Gerçekleştirilmek istenen proje İzmir kent planlarının bir önerisi değil. Kent planı olan projelerden biri olmayan bu projeyi nasıl uygulama kararı alındı? İzmir’in en önemli zenginliği körfezidir. Bu proje körfezi tahrip etmektedir. Bu proje İzmir’in ufuk çizgisini yok etmektedir. Belirli alanlar içerisinde İzmir’in doğal alanlarını ve sulak alanlarında zarar verileceği görülmekte. Sunumda hep ‘giderilecektir’ ifadesi kullanılıyor. Bu sorun nasıl giderilecek. Ayrıca proje işlevsel olarak İzmir’in iş ulaşım talepleri ile hiçbir ilgisi olmayan bir proje. Gösterilen örneklerde Hong Kong, Amsterdam gibi örnekler gösterildi. Tarihi 150 yıllık kent örnekleriyle geçmişi 8 bin yıllık tarihine sahip olması nasıl bir tutulmaktadır” şeklinde konuştu.
İl Müdürü Varan, Topal’ın soru ve eleştirilerine kapsamlı olduğu için daha sonra değerlendirilip cevap verilmek üzere değerlendirileceğini söyledi.
TRAMVAY ÜZERİNDE YAŞAM BELİRTİSİ YOK
Toplantıya katılan oda temsilcilerinin çoğu ise proje kapsamında yer alan tramvay hattı hakkında eleştirileri yöneltti. Proje dahilinde Üçkuyular’dan Karşıyaka’ya uzanan tramvay hattı üzerinde yaklaşık 7 kilometrelik alanda durak olmaması eleştirildi. Güzergahın Aliağa Organize Sanayi Bölgesi’nden geçmemesi, toplu taşımaya yönlendirilme çalışmalarında hat üzerinde kent yaşamını ilgilendiren bir alanın olmaması oldu.
KONAK TÜNELİ GİBİ OLMASIN!
Projenin belirlenen planında körfez içerisinde geniş bir alana ayrılmasına İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Ayhan Emekli eleştiride bulundu. Emekli, “Yapılacak bu proje kentin kuzeyi ile güneyini birleştirecek ama körfez üzerinde uzun bir set çekecek. Konak Tüneli de bugün kentin doğusu ve batısı arasında bir ayrım yaptı. Projede yapılacak bu yolu İnciraltı’ndan Çiğli’ye giderken bu yolu kimler kullanacak? Bu yol kentin ulaşım problemine hiçbir katkı sağlamıyor” ifadesini kullandı. Emekli’nin soruları da daha sonra cevaplanmak üzere not edildi.
DEPREM RİSKİ
Jeofizik Mühendisleri Odası Şube Başkanı Erhan İçöz projede yeteri kadar jeofizik çalışmalarının aktarılmadığını söyledi. İçöz, “Yer bilimleri bölümünde yeteri kadar bilgi olmadığını düşünüyorum. İzmir fayı yok. Hazırlanan projelerde özel deprem tespitinin yapılması gereklidir. Fay hattı tespitinden başvuru dosyasında körfezin içerisindeki jeofizik etütler yapılacak mı? Kuzeyde ve güneyde yapılaşma gerçekleşeceği belli. Bu bölgelerdeki baskı için gerekli belirleme yapıldı mı?” diye sordu.
KİM GELİRSE GELSİN YAPMALIDIR
Öte yandan gazetecilerin projenin AK Parti iktidarı tarafından ortaya konan projenin hükümet değişmesi halinde devam edip edilmeyeceği sorusuna Varan, “Politik hale getirmeye gerekmez. Bu proje ulaşımsa bir gerekliliktir. Hangi hükümet gelirse gelsin bu projenin tamamlanması gereklidir” yanıtını verdi.