65 yaş ve üstü hangi aktiviteleri yapmalı?

Yaşlılık, insan olmanın değişmez bir kanunu olsa da yaşlılığı geciktirmek ya da kaliteli bir yaşlılık dönemi geçirmek mümkün. Bunların başında olabildiğince daha fazla hareket etmek geliyor.
2019 yılında Çin’de ortaya çıkan ve pandemi olarak tüm dünyada sağlık krizi oluşmasına neden olan KOVİD-19 salgınında yayılımını azaltmak ve insanların virüse maruz kalmalarını önlemek amacıyla yetkililer tarafından halka evde kalmaları önerildi. Bilimsel araştırmalar fiziksel aktivitenin ve hareketli kalmanın sağlık açısından yararlarını her geçen gün daha fazla kanıt sunarak göstermektedir.
Düzenli fiziksel aktivite, kardiyovasküler ve pulmoner sistemin, kas iskelet sisteminin, endokrin sistemin ve bağışıklık sisteminin gelişmesine ve güçlenmesine katkıda bulunmaktadır. Fiziksel inaktivite ise egzersizin sağlamış olduğu bütün bu olumlu etkilerden yoksun kalmamıza neden olmasının yanı sıra birçok hastalık için de davetiye çıkarmaktadır. Fiziksel inaktivite dünya çapında önemli bir sağlık problemi haline gelmiştir. Tüm nedenlere bağlı ölüm riskini en çok arttıran faktörün düşük fiziksel kapasite olduğu tespit edilmiştir.
Dış ortam aktivitelerinin kısıtlanması, düzenli fiziksel aktivite ve egzersiz de dahil olmak üzere bireylerin rutin günlük faaliyetlerinde değişikliklere neden oldu. Uzun süre evde kalmak; dijital platformlarda vakit geçirme, televizyon izleme, akıllı telefon ve tablet kullanma gibi hareketten yoksun davranışlara aşırı miktarda zaman ayırmaya sebep olabilmektedir. Ancak, düzenli fiziksel aktivitenin azaltılması ve dolayısıyla daha düşük enerji harcanması, kronik hastalıklar için potansiyel kötüleşme riskini beraberinde getirirken, aynı zamanda kaygıya ve depresyona katkıda bulunan davranışları da artırabilmektedir.
Yapılan araştırmalar ve istatistiklere göre KOVİD-19 enfeksiyonuna bağlı ölüm oranı ileri yaşlı bireylerde, genç ve orta yaşlı bireylere oranla ciddi derecede daha yüksektir. Bu durum ileri yaşlı bireyleri korumaya yönelik kısıtlama ve yasakların artmasına, yaşlıların evde daha fazla zaman geçirmesine neden olmaktadır.
Bununla birlikte fiziksel aktivite düzeyinin düşmesi kas iskelet sistemi hastalıklarının ortaya çıkmasına veya hasta bireylerin daha da kötüleşmesine sebep olmaktadır. Fiziksel aktivitelerin yetersiz kalması durumunda ortaya çıkan risk faktörleri düşünüldüğünde içerisinde bulunduğumuz KOVİD-19 Pandemi koşullarında toplumu özellikle de yaşlıları evinde ya da izole ortamında uygun aktivitelere yönlendirecek öneriler sunulması gerekmektedir.

Bireysel fiziksel aktivite programında aktivitenin sıklığı, şiddeti ve süresi mutlaka belirlenmeli ve hedef oluşturulmalıdır. Egzersize yeni başlayacak bireyler için programın başlangıcında, fiziksel aktivitenin şiddeti ve süresi düşük olmalı, kademeli olarak artırılmalıdır. Aktiviteler, merdiven çıkma, yürüme gibi günlük yaşam aktivitelerinden ya da kondisyonu geliştirmek amaçlı ağırlık kaldırma ya da direnç bandı gibi tekrarlı egzersizlerden oluşmalıdır.
Ev içinde yürüyüş yapmak, çeşitli ağırlıklar kaldırmak ve taşımak, merdiven çıkmak, sandalyeye oturup kalkmak, lunge (adımlama), squat (çömelme), mekik, şınav, yoga, pilates gibi dar alana ve az ekipmana ihtiyaç duyulan, her yerde ve zamanda uygulanabilen egzersizler ev içinde ve sosyal izolasyon şartlarında yapılabilecek egzersizlere örnek olarak sayılabilir. Ayrıca; internet, mobil cihazlar ve televizyon aracılığıyla, fiziksel aktiviteyi teşvik eden uygulamalar ve egzersiz videolarının kullanımı, bu kritik dönemde fiziksel işlevi ve sürdürmenin diğer geçerli yollarıdır. (Milliyet)