'İzmir'in Çernobili'nde 'gelişigüzel' isyanı

İZMİR - Gaziemir'de bulunan kurşun fabrikasının kapanmasının ardından hemen arkasındaki arazide nükleer atıkların bulunması çevreciler ile mahalle sakinlerinin büyük tepkisini çekti. Sorumlularla ilgili yargılamanın halen devam ettiği arazideki nükleer atıkların temizlenmesi için de bir süre önce çalışmalara başlandı. Bu çalışmaları yakından takip eden Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi ve çevreciler, nükleer atıkların alınması sırasında insan sağlığına dikkat edilmeden hareket edildiği gerekçesiyle tepki gösterdi. Çevreciler, gelişi güzel yapılan kazılarla nükleer atık artıklarının, toz halinde kilometrelerce alana yayıldığını ve bunları nefesle soluyanlar içinde sağlık riskleri yarattığını dile getirdi.
 


MAKBULE TEYZE'NİN İSYANI
Arazinin hemen yanında mahalle sakinlerinin de desteğiye açıklama yapan Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi İzmir eş sözcüsü Osman Doğan, nükleler atıklar için başlattıkları hem hukuki hem de idari işlemleri yakından takip ettiklerini bunun sonrasında temizleme çalışmalarının başlamasının kendilerini mutlu ettiğini söyledi. Ancak temizleme yöntemini eleştiren Doğan, "Atıkların temizlenme aşamasına gelmesini önemsiyoruz. Ancak çevresel etki değenlendirmesi yapılmadan başlanılan bu çalışmalar, bizleri kaygılandırıyor. Çünkü bu çalışmalar sırasında tozların içerisinde radyoaktif maddeler de çevreye yayılacak. Örneğin saniyede 5 metre hızla esen bir rüzgarda bile, bu tesisten çevreye yayılan 10 mikron çapındaki radyoaktif partiküller, en az 1 kilometrelik alana yayılacaktır. Böylece çevrede yaşayanlar için sağlık riskleri devam etmektedir. Hesaplamalarımıza göre, bu yöntemle, yılda en az 1.2 ton radyoaktif madde içeren toz çevreye yayılacaktır. Bu nedenle kaş yapayım derken göz çıkartılmaması için ayrıştırma işlemlerinin bayşka bir alanda yöntem için güvenlik önlemlerinin alandığı bir yerde yapılmasını istiyoruz. Bunun yapılmasına kadar da çalışmaların durdurulmasını istiyoruz" dedi.
 
Osman Doğan'ın ardından söz alan Avukat Arif Ali Cangı ise, mahalle sakinlerinin bu konuyla ilgili hukuk mücadelesi başlatmalarını, kendilerinin hiç bir ücret talep etmeden bu hukuki girişimleri mahalleli adına yapabileceklerini dile getirdi. En son söz alan ve arazinin hemen yakındaki evde oturan Makbule Morkaya ise, "Bizlerin yaşamaya hakkı yok mu. Bu işlemleri yapıyorlar ama toprağa buradan alıp arazinin başka bir yerine bırakıyorlar. Böyle olmamalı. Bizlerin sağlığı gitti bari çocukların ki korunsun" dedi.
 


ÖZEL ŞİRKET TEMİZLİYOR
Gaziemir'deki eski Aslan Avcı Kurşun Fabrikası arazisinde bulunan radyoaktif atıkların temizlenmesi çalışmasını TAEK gözetim ve denetiminde mayıs ayı başından bu yana İzmirli Turanlar Çevre A.Ş. firması yürütüyor. Şirketin Genel Müdürü Serhat Emanet daha önce yaptığı açıklamada, "Yıl sonuna kadar araziyi tamamen radyoaktiviteden temizlemiş olacağız. Arazide bantlı taşıma sistemleri, farklı noktalarda radyasyon algılayıcı dedektörler kurduk. Sahanın etrafında koruma bariyerleri var. Bölgeyi kontrol altına aldık. Araziye yetkili kişiler dışında giriş çıkış yasaklandı. Personelimiz özel ekipmanlar ve kıyafetlerle bölgede temizlik çalışmalarını yürütüyor. Kirliliğin yüksek olduğu bölgeleri büyük oranda temizledik. Elde edilen atıkların, TAEK yetkililerinin refakatinde zırhlı konteyner ve özel araçlarla taşınarak yine TAEK tarafından bertaraf edilmesine başlandı. Aynı bölgede bulunan kimyasal atıkları da, benzer prosedürle, İzmit Atıkları ve Artıkları Arıtma Yakma ve Değerlendirme A.Ş.'ye (İZAYDAŞ) ve SÜREKO'ya göndererek, temizlenmesini sağlıyoruz" demişti.
 
ŞİRKETTEN AÇIKLAMA
İzmir'in Gaziemir İlçesi'nde, nükleer bulaşıklı atıkların bulunduğu eski kurşun fabrikası arazisinde başlayan temizleme çalışmalarına çevrecilerin tepki göstermesi üzerine, firmadan da karşı açıklama geldi. İddiaların asılsız olduğunu söyleyen Turanlar Çevre A.Ş. Genel Müdürü Serhat Emanet, sözkonusu arazide temizleme çalışmalarına Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) ile Çekmece Nükleer Araştırma Enstitüsü'nden (ÇNAEM) onay ve yetki alarak mayıs ayında başladıklarını, 2 aylık süreçte bölgede sözü edilen düşük düzeyli radyoaktif atıkların riskli bölümlerini temizlediklerini dile getirdi. Serhat Emanet ayrıca, sahada temizleme çalışmalarına başlar başlamaz mayıs ayında Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'nden ÇED raporu alındığını, arazideki riskli noktalarda ayıklanan radyoaktif atıkların, sahadaki 1000 metrekarelik kapalı alanda özel dedektörlerle risk seviyesine göre tespit edilip paketlenerek, zırhlandığını da kaydetti. Emanet ayrıca, iddia edildiği gibi açık alanda da ayıklama yapılmadığını, vatandaşların sağlığının düşünüldüğünü, temizleme işleminin de yıl sonuna kadar tamamlanacağını, açıklamasında ifade etti.

ŞİRKETEN AÇIKLAMA
Gaziemir’de nükleer bulaşıklı atıkların bulunduğu eski kurşun fabrikası arazisinde başlayan temizleme çalışmalarına çevrecilerin tepki göstermesi üzerine, firmadan da karşı açıklama geldi. İddiaların asılsız olduğunu söyleyen Turanlar Çevre A.Ş. Genel Müdürü Serhat Emanet, sözkonusu arazide temizleme çalışmalarına Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) ile Çekmece Nükleer Araştırma Enstitüsü’nden (ÇNAEM) onay ve yetki alarak mayıs ayında başladıklarını, 2 aylık süreçte bölgede sözü edilen düşük düzeyli radyoaktif atıkların riskli bölümlerini temizlediklerini dile getirdi. Serhat Emanet ayrıca, sahada temizleme çalışmalarına başlar başlamaz mayıs ayında Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nden ÇED raporu alındığını, arazideki riskli noktalarda ayıklanan radyoaktif atıkların, sahadaki 1000 metrekarelik kapalı alanda özel dedektörlerle risk seviyesine göre tespit edilip paketlenerek, zırhlandığını da kaydetti. Emanet ayrıca, iddia edildiği gibi açık alanda da ayıklama yapılmadığını, vatandaşların sağlığının düşünüldüğünü, temizleme işleminin de yıl sonuna kadar tamamlanacağını, açıklamasında ifade etti.(dha)